Fors meer agressie en geweld in jeugdgevangenissen

Uit de cijfers blijkt dat het fysiek geweld tussen jeugdige gedetineerden onderling het sterkst is toegenomen. In 2018 kwam het een kleine 270 keer tot geweld tussen jongeren in de drie locaties van de Rijks Justitiële Jeugdinrichtingen en de particuliere instellingen JJI Lelystad en JJI Teylingereind en in 2020 ruim 460 keer. In 2020 werd 144 keer fysiek geweld gebruikt tegen personeel. Dat is een lichte toename ten opzichte van 2018 toen het ging om 133 incidenten. Daar hoort de kanttekening bij dat het aantal mishandelingen van medewerkers in 2019 met ruim 153 nog hoger lag, maar de cijfers over 2020 van één locatie ontbreken.

Psychisch en verbaal geweld tegen personeel nam eveneens fors toe blijkt uit cijfers over drie locaties van de Rijks Justitiële Jeugdinrichtingen (RJJI): van iets minder dan 260 incidenten in 2018 tot ruim 370 twee jaar later. Uit deze cijfers blijkt bovendien dat het aantal pogingen om geweld tegen personeel te gebruiken in de periode 2018-2020 daar flink toenam, van 80 naar 130 keer. In totaal werden er in de RJJI in 2018 een kleine 550 agressie- en geweldsincidenten incidenten geregistreerd en in 2020 ruim 910.

Achterstallig onderhoud

Yntse Koenen, bestuurder van FNV Justitie en Veiligheid, zegt in de radio-uitzending van Argos dat de cijfers in lijn zijn met recent onderzoek dat de vakbond uitvoerde onder 1800 medewerkers van de Dienst Justitiële Inrichtingen, zowel voor jeugd als de volwassen populatie. Koenen: "73% geeft aan dat geweld toeneemt en 1 op de 3 zegt daar vrijwel wekelijks mee te maken te hebben. Dus het is toch wel behoorlijk ernstig."

De vakbond verwijt oud-minister Sander Dekker dat hij bij zijn vertrek geen inspanning heeft geleverd om de capaciteitsproblemen op de agenda van zijn opvolger Franc Weerwind (VVD) te plaatsen. "In het regeerakkoord is 0 euro voor DJI gereserveerd (...) voor jeugdinrichtingen is nu enige verlichting, maar het moet structureel zijn. Er is zoveel achterstallig onderhoud bij DJI, er moet gewoon fors meer geld bij."

VVD-kamerlid Ulysse Ellian wil de capaciteitsproblemen bij het volgende debat in juni aan de orde stellen. Extra investeringen sluit hij niet uit, maar belangrijker vindt hij dat onderzocht wordt of Nederlandse gevangenissen wel in staat zijn hun wettelijke taak uit te voeren nu de doelgroep snel verandert. "Met geld alleen wordt het niet veiliger", vindt Ellian. Mogelijk moet het regime anders worden ingericht voor bepaalde type gevangenen. "Bijvoorbeeld of je kortgestraften en langgestraften wel bij elkaar zet (...) we moeten dat tegen het licht houden."

Op argosonderzoekt.nl vind je een uitgebreidere samenvatting en aanvullende reacties.