Feit of Fictie: 'De witte neushoorn werd van uitsterven behoed door een veiling'

Neushoorn populair bij stropers

"In zuidelijk Afrika is rond 1960 een vrij innovatieve operatie op touw gezet om de witte neushoorn van uitsterving te redden. Er waren toen nog maar enkele honderden van deze diersoort over.

Er is een beleid gevoerd waarbij er een paar dieren gevangen, verkocht en overgeplaatst zijn naar andere gebieden. Met die inkomsten is de overige populatie goed beschermd", legt Olff uit. Een zelfde soort model wil Namibië nu gebruiken om diersoorten te redden.

Christiaan van der Hoeven, Wildlife crime-expert bij het Wereld Natuur Fonds (WNF), bevestigt dat verhaal. "Het klopt dat er destijds een enorm beschermingsplan werd opgezet. De neushoorn is een populaire prooi voor stropers, omdat de hoorn enorm veel geld oplevert.

Er waren nog maar heel weinig dieren over. Het geld is uiteindelijk gebruikt om de diersoort te beschermen. Op dit moment zijn er weer zo'n 20.000 zuidelijke witte neushoorns."

Zuidelijke en noordelijke witte neushoorn

Vorig jaar ontstond er verwarring toen veel media kopten dat de laatste witte mannetjesneushoorn in het wild gestorven was. Het ging echter niet om de laatste witte neushoorn, maar om een subsoort: de noordelijke variant. Hoewel de zuidelijke en noordelijke variant niet heel veel van elkaar verschillen, is er wel een klein verschil in het uiterlijk.

De berichtgeving klopte volgens Van der Hoeven om nog een reden niet. "De noordelijke witte neushoorn was als ondersoort al tientallen jaren uitgestorven in het wild. Hij leefde alleen nog maar in gevangenschap.

Toen is er een initiatief geweest van een paar particulieren die hebben gezegd: wij willen als laatste redmiddel dit dier uitzetten in het wild. Dat lukte niet, want het mannetje is dus vorig jaar doodgegaan en nu zijn er nog twee vrouwtjes over."

Klassieke manier van bescherming

Het lukte in het noorden van Afrika niet om de voorkomen dat de noordelijke variant van de neushoorn uitstierf. "In het noorden is meer de traditionele klassieke manier van bescherming geprobeerd. Je hebt een park waar neushoorns voorkomen en probeert dat zo goed mogelijk te beschermen.

Maar vaak zijn dan de middelen om goed te kunnen beschermen, niet voldoende. Stropers halen zóveel inkomsten uit het verhandelen van de hoorn, dat ze eigenlijk meer middelen kunnen inzetten dan de beschermers van zo'n park", zegt Olff uit.

Als de zuidelijke Afrikaanse landen in de jaren 50 geen drastische maatregelen hadden genomen om de zuidelijke witte neushoorn te beschermen, dan was nu de kans groot geweest dat die ook uitgestorven zou zijn. Maar: het verkopen van dieren en het gebruiken van dat geld pakte voor de zuidelijke witte neushoorn succesvol uit. De uitspraak van Olff klopt dus: de verkoop van de neushoorns heeft ze gered.

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.