Grote verschillen tussen stadium diagnose van verschillende kankersoorten

Bevolkingsgroei en ouderen

De stijging is volgens de verwachting op basis van de bevolkingsgroei en het stijgende aandeel ouderen. Uit de nieuwe cijfers blijkt dat het stadium wanneer de kanker wordt vastgesteld sterk verschilt tussen de kankersoorten. Zo worden kanker van de schildklier, baarmoeder en een melanoom in ongeveer 70 procent van de gevallen in een gunstig stadium ontdekt, terwijl bij kanker van de slokdarm, maag, galwegen en alvleesklier dat slechts in ongeveer 10 procent van de diagnoses het geval is.

"Hoe eerder je kanker detecteert, hoe groter de overlevingskans. Maar de meest dodelijke vormen van kankers worden over het algemeen in een vrij laat stadium ontdekt", zegt Merkx. "Daar zijn de symptomen over het algemeen moeilijker te herkennen."

Moment van symptomen

Het stadium waarin de kanker zich bevindt bepaalt in grote lijnen welke behandeling de patiënt krijgt en is ook een voorspeller van de kans op overleving, aldus het IKNL. Of kanker op tijd wordt vastgesteld, hangt vooral af van het moment waarop er symptomen zijn, zoals een knobbel, huidafwijking of bloedverlies. Kanker die ontstaat in inwendige organen geeft pas laat symptomen, wat verklaart waarom maar weinig patiënten in een gunstig stadium de diagnose van long-, maag-, slokdarm- of alvleesklierkanker krijgen.

Het bevolkingsonderzoek heeft bij borst- en darmkanker geholpen het aandeel vroege diagnoses te verhogen. Bij borstkanker steeg dat aandeel van 28 procent eind jaren 80 naar 45 procent in 2022. Maar, zegt Merkx: "Wat wij helaas zien is dat er een afnemende deelnamegraad te zien is bij die bevolkingsonderzoeken. Wij voeren dan ook een sterk pleidooi om die deelnamegraad te verhogen."