Artsen missen signalen ernstige mishandeling jonge kinderen

Onderzoekers van het NFI en de UVA bestudeerden 37 medische dossiers uit strafzaken van mishandelde kinderen tot 2 jaar. Daaruit blijkt dat er bij 2 op de 5 van deze hele jonge kinderen eerdere signalen van kindermishandeling over het hoofd zijn gezien. In de dossiers werd bijvoorbeeld melding gemaakt van onverklaarde botbreuken of blauwe plekken. In sommige gevallen hadden de kinderen al meerdere artsen gezien.

Wouter Karst, forensisch arts bij het NFI, zegt in Argos zich zorgen over te maken over het feit dat eerdere signalen van kindermishandeling vaak worden gemist. Het meest zorgen maakt Karst zich over de hele jonge kinderen, baby’s nog, die met hersenletsel worden opgenomen. ‘Onze bevindingen komen overeen met wat we weten uit literatuuronderzoek. Ongeveer 30% van de kinderen met toegebracht hersenletsel zijn al eerder met een klacht of letsel in het ziekenhuis geweest. Dat hoeft geen ernstig letsel te zijn. ‘Als een kind onder de zes maanden een onverklaarbare blauwe plek heeft, dan laat onderzoek zien dat als er röntgenfoto’s of een scan van het hoofd wordt gemaakt, er in 50 % van gevallen meer letsel wordt gevonden.’

Stijging meldingen tijdens corona

Elise van de Putte, kinderarts in het Wilhelmina kinderziekenhuis in Utrecht en hoogleraar levensloopgeneeskunde, erkent dat juist hersenletsel bij jonge kinderen vaak over het hoofd worden gezien. Het schudden van een baby kan uiteindelijk leiden tot een coma. In die acute fase is het makkelijker de diagnose kindermishandeling te stellen, maar dan zijn vaak eerdere signalen gemist. ‘Dan moet je op het consultatiebureau als jeugdarts zien dat een schedel veel te snel groeit bijvoorbeeld, of moet je als huisarts op het moment dat er voedingsproblemen zijn, denken: ‘dit vertrouw ik niet en dit kind is wel heel prikkelbaar’.

De onderzoekers uiten hun zorgen, juist nu in deze coronaperiode het aantal meldingen van mogelijke kindermishandeling sterk is gestegen. Veilig Thuis ontving in 2020 bijna 7000 meldingen meer dan het jaar ervoor. In totaal werd 62470 keer vermoedens van kindermishandeling gemeld. Het stellen van de juiste diagnose na die meldingen is ingewikkeld, bij zichtbare, maar ook bij onzichtbare blauwe plekken. Want naast fysieke mishandeling, kunnen kinderen ook emotioneel worden mishandeld of verwaarloosd.

Experts kindermishandeling pleiten voor de komst van multidisciplinaire centra, waar artsen, en politieagenten met psychologen, pedagogen, gedragswetenschappers en maatschappelijk werkers samenwerken. In Amerika en Scandinavië bestaan dergelijke centra voor alle vormen van kindermishandeling al veel langer. Het enige centrum dat Nederland rijk was, sloot anderhalf jaar geleden zijn deuren. Het hele verhaal lees je op de website van Argos.