Hoge waarde speed in Oudewater niet door lozing drugslab

De concentraties amfetamine, ook wel bekend als ‘speed’, in het riool van Oudewater liegen er niet om. Bij een steekproef in maart bleek dat er in dit riool maar liefst drie keer zoveel amfetamine zit dan in het riool van de stad Utrecht.

Hoe is dit mogelijk? Gebruiken de inwoners van dit kleine, relatief rijke stadje in het Groene Hart echt zoveel speed? En zo ja, waarom? Argos-journalisten Maud van de Reijt en Irene Houthuijs ontvangen veel tegenstrijdige signalen en proberen deze week uit te zoeken hoe het zit.

Onderzoeker: drugslab zeer onwaarschijnlijk

Om te beginnen spraken de journalisten deze week met Pim de Voogt, een rioolepidemioloog en milieuchemicus die het onderzoek naar drugssporen in het Oudewaterse riool leidde.

De Voogt is duidelijk in zijn standpunt: het is zeer onwaarschijnlijk dat de gevonden drugssporen afkomstig zijn uit een drugslab. Dit is een veelgehoorde verklaring onder inwoners van Oudewater, maar volgens de onderzoeker zal een drugslab "niet zomaar amfetamine wegspoelen".

De Voogt: "Dat doen ze alleen als ze bijvoorbeeld een laboratorium schoonmaken. En dan zitten al die spullen waarmee ze die amfetamine hebben gemaakt vaak ook in dat rioolwater en zelfs misschien nog wel meer. En voor zover we dat hebben kunnen nagaan – dat was niet onze opdracht – zaten dat soort tussenproducten of uitgangsstoffen niet in dit rioolwater van Oudewater."

Wie zijn de speedgebruikers?

De onderzoeker is er verder zeker van dat er tussen 9 en 15 maart, toen de steekproef gehouden werd, geen grote evenementen in Oudewater plaatsvonden die het hoge drugsgebruik kunnen verklaren. Daarmee houdt De Voogt dus vast aan de conclusie dat de onderzoeksresultaten wijzen op een hoog drugsgebruik in Oudewater. De resultaten zeggen echter niets over wie de mensen zijn die de drugs gebruiken, en waarom zij dit doen.

Wat opvalt is dat eerder onderzoek van de GGD uitwees dat het drugsgebruik onder jongeren in Oudewater niet sterk afwijkt van dat van jongeren in andere Utrechtse gemeenten. De GGD wijst de onderzoeksjournalisten er dan ook op dat het drugsgebruik in Oudewater niet alleen van jongeren afkomstig hoeft te zijn, maar dat er ook oudere gebruikers – van boven de 25 jaar – kunnen zijn.

Inwoners van Oudewater verbazen zich over het hoge cijfer van het speedgebruik, maar geven wel toe te weten dat er speed wordt gebruikt in het stadje. Opvallend is dat niemand toegeeft zelf te gebruiken. Cocaïne en XTC worden wel genoemd. De Voogt vertelt dat onderzoek in andere gemeenten laat zien dat mensen soms denken cocaïne te gebruiken terwijl het in werkelijkheid om speed gaat. Zij denken (duurdere) coke te gebruiken, maar kopen eigenlijk (goedkopere) speed.

Oproep: weet jij meer?

Maud van de Reijt en Irene Houthuijs kunnen nog steeds alle hulp gebruiken bij hun onderzoek naar het drugsgebruik in Oudewater. Heb jij tips en informatie die hen kan helpen? Aarzel dan niet om contact op te nemen via argos@vpro.nl Alle tips en informatie kunnen desgewenst anoniem worden behandeld.

Het drugsonderzoek in Oudewater is onderdeel van 'De Sprint', een vaste rubriek van De Sportzomer op NPO Radio 1. Het idee achter deze rubriek is om binnen een week tijd, met behulp van luisteraars, zoveel mogelijk informatie te krijgen over een bepaalde vraag. Op maandag wordt het Sprint-onderzoek aangekondigd, op woensdag volgt een tussenstand, en op vrijdag worden de resultaten gepresenteerd. Luisteren dus: tussen 12.00 en 13.00 uur op NPO Radio 1.

Eerder Sprint-onderzoek ging over de behandeling van linkse en rechtse demonstranten in Nederland, over de massale leegloop bij een basisschool van WereldKidz, over een document met mogelijk nieuwe informatie over Srebrenica, over de regels van intensive-careafdelingen en over een misbruikzaak met Eritrese asielzoekers.