Mensen denken dat zorg in Nederland gratis is

Het begrip ‘straatarts’, wat is dat? "Het is een geuzenterm", zegt Tongerloo. "Het is niet zo dat ik op straat loop met een dokterstas. We verlenen hulp aan mensen die niet in het reguliere zorgcircuit zitten." En daar komt straatarts Tongerloo verschillende mensen tegen. "Ik kom echt iedereen tegen, niet alleen maar dak- en thuislozen met een drugsproblematiek zoals veel mensen denken. Hen zie ik ook, maar daarnaast ook nog een groep ongedocumenteerden. Maar het kan ook gewoon je eigen buurvrouw zijn."

Uit alle hoeken van Nederland

Mensen kunnen op verschillende manieren terechtkomen bij een thuisarts vertelt Tongerloo: "Het is best wisselend hoe iemand uiteindelijk een straatarts heeft gevonden. Ik werk in de Pauluskerk in Rotterdam, dat is best wel een bekende plek en mensen weten er ook van." Dat zorgt ervoor dat er mensen uit alle hoeken van Nederland komen, maar daar blijft het niet bij.

"We hebben ook mensen die van buiten Nederland komen. Die denken dat de zorg in Nederland gratis is en komen dan hierheen om hulp te krijgen." Het kopen van een vliegticket om bij een straatarts behandeld te worden, is in vele gevallen goedkoper dan het verkrijgen van zorg in eigen land.

Gebrek aan kennis

Mensen die bijvoorbeeld geen vertrouwen meer hebben in het reguliere zorgcircuit, geen verzekering hebben of ongedocumenteerd zijn, kloppen bij een straatarts aan. De straatarts kijkt vervolgens in hoeverre ze meteen geholpen kunnen worden of stuurt ze door. En daar kan het dan misgaan.

"In Rotterdam gaat het gelukkig best goed door de Pauluskerk, mensen weten hoe het werkt en er is een netwerk daar", begint Tongerloo. "Maar buiten Rotterdam heb ik het zeker mis zien gaan. Zorgverleners die niet weten dat er vergoedingen beschikbaar zijn voor deze groep mensen. Een manager die het besluit terugfluit omdat zij denkt dat je echt niet iemand kunt helpen die geen verzekering heeft. Mensen zijn niet bewust van wat er beschikbaar is."

Het gebrek aan kennis op dit gebied kan voor schrijnende situaties zorgen. Iets wat Tongerloo genoeg heeft gezien. Er is zelfs een verhaal wat haar tot op de dag van vandaag nog heel erg is bijgebleven. "Ik heb in mijn begintijd als straatarts een man over de vloer gehad tijdens mijn spreekuur. Een man zoals ieder ander, niet zo oud ook. Hij dacht gewoon verkouden te zijn en er met een antibioticakuurtje wel van af te komen. Maar hoe hij eruitzag kwam niet overeen met wat hij zei."

Door deze observatie kwam Tongerloo er ook achter dat er veel meer aan de hand was: "Het virus was zo erg uit de hand gelopen dat het op zijn hart was gaan zitten. Ik kon hem niet met de ambulance naar het ziekenhuis sturen, want toen wist ik nog niet dat hier ook een potje voor beschikbaar was. Dus toen hij de deur uitliep om naar het ziekenhuis te gaan, begaf zijn hart het. Hij is vervolgens opgenomen op de IC en daar wekenlang behandeld. En die rekening? Die zal zijn hele leven lang boven zijn hoofd hangen. Dat terwijl hij met een antibioticakuur van een paar euro ervan af had kunnen komen als hij meteen bij mij kwam. Maar hij was onverzekerd, hij wist niet welke opties hij had."