Vaccin van Sanofi en GSK werkt niet goed genoeg bij ouderen, ontwikkeling vertraagd

Mensen van boven de 49 bij wie het vaccin is toegediend maken niet genoeg antistoffen aan, blijkt uit de fase 1- en 2-studies. Daardoor loopt de ontwikkeling van het vaccin vertraging op. "Dit is een tegenvaller van een andere orde, dit gaat om een fase 2-studie die echt overgedaan moet worden. Dat hebben we nog niet eerder gezien bij onze zes kandidaten. Misschien is het vooral opvallend dat die anderen zo goed gaan, dat hadden we van tevoren niet verwacht. Dat er dan eentje is die wat tegenvalt, dat is eigenlijk wel geheel in de lijn der verwachtingen. Misschien is het grote nieuws eigenlijk vooral wel dat die andere vaccins het zo goed doen, meer nog dan dat er nu een tegenvaller is", zei redacteur Ben Meindertsma in het NOS Radio 1 Journaal.

Nederland

Nederland heeft een optie op bijna 12 miljoen doses van dit vaccin. Daarmee kunnen iets minder dan 6 miljoen mensen ingeënt worden. De planning was dat het vaccin van Sanofi en GSK in het derde en vierde kwartaal van 2021 geleverd zou worden, als de werking aangetoond was en het veilig was bevonden.

Toch heeft de tegenvaller voor Nederland vooralsnog geen al te grote gevolgen. Als de andere vijf vaccins waarop een optie is genomen blijken te werken en worden goedgekeurd, kunnen er in de eerste helft van 2021 al 12 miljoen Nederlanders ingeënt worden, zo is de verwachting van het ministerie van Volksgezondheid. Daar heeft de vertraging bij Sanofi en GSK geen invloed op.

Zo ziet de planning eruit bij de andere vaccins (als die tenminste worden goedgekeurd); de levering van het vaccin van Sanofi en GSK loopt dus vertraging op:

De ontwikkelaars van Sanofi en GSK zijn nu bezig met het aanpassen van het vaccin. Het aangepaste vaccin is al getest op apen. In februari willen de farmaceuten dat gaan testen in een nieuwe fase 2-studie. In het tweede kwartaal hopen ze met de fase 3-studie te kunnen starten, de laatste onderzoeksfase voordat een vaccin wordt goedgekeurd. Eigenlijk zou de fase 3-studie deze maand starten.

Eiwit

Nederland heeft via de EU dus de optie op zes verschillende vaccins. De twee vaccins van Pfizer en Moderna lieten volgens de farmaceuten een hoge effectiviteit zien en de procedure voor goedkeuring bij het Europees Medicijnbureau loopt nu. AstraZeneca liet wisselende resultaten zien, afhankelijk van de dosering van het vaccin. Janssen komt binnenkort met voorlopige resultaten, CureVac moet nog starten met de fase 3-studie.

Het vaccin van Sanofi en GSK werkt op basis van zogenoemde recombinante eiwit-technologie, waarbij een specifiek stukje eiwit van het virus ervoor moet zorgen dat iemand antistoffen aanmaakt. Het is het enige door Nederland bestelde vaccin op basis van deze technologie. De andere vaccins werken met mRNA-technologie (Pfizer, Moderna en CureVac) of met vector-technologie (AstraZeneca en Janssen).

Bij mRNA-vaccins maakt iemands lichaam op basis van genetisch materiaal van het virus zelf een spike-eiwit aan: het deel van het coronavirus waarmee het zich aan menselijke cellen hecht. Daarop reageert het lichaam met het aanmaken van antistoffen tegen het spike-eiwit. Bij een vectorvaccin zit genetisch materiaal van het coronavirus verpakt in een ander, onschuldig verkoudheidsvirus en wordt zo een immuunrespons opgewekt.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.