Nieuwe couveuse die kwetsbare baby’s beschermt tegen geluiden: 'Principe van noise cancelling headphones'

Baby's die te vroeg geboren zijn en een tijd in een couveuse moeten liggen kunnen deze wereld nog niet aan, vertelt Jaschke. "Het lichaam is nog niet klaar. Opeens komen al deze prikkels binnen en dat is nogal overweldigend. Baby's raken dan heel snel overprikkeld."

Vanaf 16 weken horen baby's in de baarmoeder al hun eerste geluiden en hun brein leert dan om deze geluiden te verwerken, legt Jaschke uit. "Ze leren om geluiden te kunnen plaatsen. Wat is het geluid? Wat betekent het geluid?", zegt de neuromusicoloog. "Stel een kind wordt na 25 weken al geboren, dan is het lichaam nog niet ontwikkeld en de hersenen zijn dan nog niet ontwikkeld." Baby's in een couveuse wennen aan de overdaad aan geluid en artsen horen dan ook vaak dat 'couveuse-baby's' thuis pas rustig worden als bijvoorbeeld de stofzuiger aanstaan.

Stemmen klinken ver weg

Spraakmakers-verslaggever Maarten Bleumers is op bezoek geweest bij de kinderafdeling van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Hij sprak daar met afdelingshoofd Arie Bos en onderzocht wat een baby nou echt hoort in een couveuse. Het geluid van de apparaten hoor je heel hard en het geluid van stemmen klinken juist heel ver weg. "Terwijl het juist belangrijk is dat een kind stemmen hoort, dat zijn normale geluiden. Die zijn belangrijk voor ontwikkeling van het kind."

Het meeste geluid komt niet van buiten naar binnen, maar zit binnenin de couveuse, denk aan het geluid van het beademingsapparaat. Dat zijn apparaten die de baby in leven houden die kunnen dus niet zomaar worden uitgezet. Er wordt al veel gedaan om het geluid minder te maken, vertelt Jaschke. "In het ziekenhuis in Groningen liggen kinderen in individuele kamers in plaats van op een kamer met veel andere kinderen. Dat scheelt al in het algemene geluid op een afdeling."

Actieve geluidsdemping

De nieuwe couveuse, waar Jaschke samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen aan werkt kan nog veel meer verschil maken. "Met actieve geluidsdemping kan je zover gaan om het geruis uit te zetten en de stemmen van ouders omhoog te laten komen. Denk aan het principe van een noise cancelling headphone. 'Sonological engineering' noemen we dat."

Het is juist niet verstandig om de couveuse volledig geluidsdicht te maken, zegt de neuromusicoloog. "Dan onder stimuleer je het kind en dan kan er geen ontwikkeling plaatsvinden in brein en lichaam."

Rol van muziek

Jaschke is neuromusicoloog en onderzoekt dus naar wat muziek doet in onze hersenen. Muziek kan ook in zo'n 'geluidsdichte' couveuse een rol spelen. "We hebben proeven gedaan met muziektherapie. Het gaat om een tailormade toepassing voor het kind, met een muziektherapeut. Dan begin met één toon of akkoord. Dat is gebaseerd op het piepje van de hartmonitor. Daardoor is dat piepje ingebouwd in de geluidsomgeving en wordt het kind rustiger."

Het is aangetoond dat dit soort muziektherapie enorme effecten kan hebben, vertelt Jaschke. "Stress gaat omlaag en het zuigreflex gaat omhoog, waardoor kinderen meer voedsel innemen en dus sneller herstellen. We kunnen de hartslag reguleren en de zuurstof toename en afname reguleren." Jaschke vertelt dat hij hoopt in de toekomst nog meer te kunnen doen. "Er wordt op dit moment ook gekeken naar dna. Kunnen we markers die met stress te maken hebben aan- en uitzetten binnen het dna? Dat gaat over dna-mutilatie."