Verstandelijk beperkt, hulpbehoevend en te dik

Kuijken is gepromoveerd op gezondheidsbevordering bij verstandelijk beperkten en onderzocht wat zij nodig hebben om gezonde keuzes te maken. Net als bij mensen zonder een beperking is het voor hen ook een opgave om gezond en fit te blijven.

Daarbij komt dat verstandelijk beperkten vaak erg afhankelijk zijn van zorg én hun omgeving. Ook zijn faciliteiten als een sportschool minder toegankelijk voor deze groep en kunnen ze de langetermijneffecten van ongezond leven minder goed overzien.

Kopje koffie mét gebakje

Kuijken: "Er wordt veel voor deze mensen gedaan. Zo wordt bijvoorbeeld hun kopje koffie als het leeg is terug naar de keuken gebracht." Het huis zelf laten stofzuigen of boodschappen doen kan al helpen dat ze deze belangrijke bewegingsmomenten niet meer missen.

Daarbij heerst er volgens Kuijken binnen de zorg een cultuur die nog te veel gericht is op zaken die ongezond zijn. "Ze willen mensen een leuke dag bezorgen met een kopje koffie en een gebakje, maar je kan ook gezellig gaan picknicken met een gezonde lunch."

Slechte keuzes

Vaak weten mensen met een verstandelijke beperking goed aan te geven wat wel en niet gezond is. Dat bleek uit de interviews die Kuijken met mensen had over dit onderwerp. "Ze weten dat vet, suiker en frisdrank slecht is, en dat ze veel moeten bewegen en genoeg rust moeten nemen." Toch blijkt het lastig om verstandige keuzes ook echt te maken en voor de verzorgers is gezondheid de zoveelste taak op hun to-do-lijst.

Gezond leven-plan

Wat wel helpt is een plan maken en met kleine stapjes verandering teweeg brengen. Kuijken is in gesprek gegaan met cliënten, hun begeleiders en hun fysiotherapeut om te kijken waar de winst in het dagelijks leven te behalen is.

Door mensen zelf doelen te laten stellen en de omgeving bewust te maken om hen daar aan te helpen herinneren, worden ze stap voor stap gezonder. "Zo stapt een man nu een halte eerder uit de bus, om toch een stukje te lopen. Ze hoeven niet gelijk drie keer per week naar de sportschool."