'Geneesmiddelen zijn geen snoepjes'

Volgens Heerdink, die verbonden is aan de Universiteit Utrecht, bestaat bij langdurig gebruik de kans dat je geen baat meer hebt bij het medicijn. "Je gebruikt de medicijnen omdat ze nodig zijn. Bij die werking komt ook een bijwerking en als je het gebruikt terwijl de klachten weg zijn, dan blijft alleen de bijwerking over."

Veranderd lichaam

Eén op de zes klinkt misschien niet veel, maar het gaat volgens Heerdink om miljoenen mensen. Vooral over de groep oudere, langdurige medicijngebruikers maakt hij zich zorgen en deze groep zal met de vergrijzing alleen maar groeien.

"Ouderen gebruiken doorgaans meer geneesmiddelen en hebben te maken met een veranderd lichaam", zegt Heerdink. Een lichaam dat ouder wordt kan ook anders (gaan) reageren op de voorgeschreven middelen. "Het metabolisme veranderd en de werking van de nieren. Soms is er ook een andere vethuishouding en dat zijn allemaal zaken waardoor ook de werking van een geneesmiddel kan veranderen." Alleen daarom al is het volgens hem goed om met deze patiënten af en toe te kijken of de dosering omlaag kan.

Huisarts

Huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde Mattijs Numans, denkt dat het gesprek over langdurig medicijngebruik in het spreekuur gevoerd moet worden. "Ook als het goed gaat is het nuttig om te kijken of er kan worden gestopt."

Wel denkt hij dat een verplichte jaarlijkse controle veel tijd kost in de huisartsenpraktijk die toch al onder enorme (tijds)druk staat. Volgens Numans zijn de (huis)artsen verantwoordelijk voor het voorschrijven van geneesmiddelen, maar hebben de apothekers op de lange termijn meer zicht op wat er werkelijk gebruikt wordt. Daarom zouden zij ook een rol kunnen spelen bij het signaleren van chronisch gebruik dat eventueel kan worden gestopt.

Apotheek

Dat gebeurt volgens apotheker Reinier Bax al. "Wij nodigen mensen uit om een gesprek te voeren over hun geneesmiddelengebruik, een zogeheten medicatiebeoordeling. Dan kijken we of er iets gestopt kan worden of dat er misschien iets bij moet."

Volgens Bax slikken vooral ouderen veel geneesmiddelen en wordt het dan een complex verhaal. Uiteindelijk beslist de arts, maar apothekers overleggen ook of er minder, meer of andere middelen bij kunnen.