Beleid werkt niet voor mensen met autisme of ADHD: 'Soms moet de meerderheid zich wat meer aanpassen'

Francien Regelink, AD(H)D’er en auteur van het boek Druks, kan het soms gewoon even niet aan. "Als ik ergens geen zin in heb, is het gedoe. En vanuit de overheid krijg soms te maken met veel regelgeving en papierwerk. Ik kan heus wel doorzetten, maar ik heb daar vaak niet de interesse of aandacht voor. Ik denk soms: dat moet makkelijker kunnen."

Geen a-b-c-d, maar d-c-a-b

Regelink is naast auteur ook gastdocent op middelbare scholen en in verslavingsklinieken. “Daar zie ik dat ADHD een bepaalde problematiek met zich meebrengt, al vanaf de jeugd. Het zorgt ervoor dat je ontvankelijker bent voor prikkels, waardoor je iets sneller kunt ontsporen. Of er is te weinig aandacht voor waar je in gespecialiseerd bent als kind”, vertelt Regelink. “Je wordt gelijk in het systeem van het onderwijs geduwd. Terwijl: het onderwijs wat voor heel veel mensen werkt, werkte voor mij niet altijd. Ik was veel te speels. Ik deed het niet volgens de a-b-c manier, maar ik begon eens bij e, dan naar b."

Als we een inclusiever beleid willen dat werkt voor AD(H)D'ers of mensen met autisme ligt de sleutel in het onderwijs, ziet ook Kamerlid Lisa Westerveld (GroenLinks). "Een aantal jaar geleden is het idee van passend onderwijs ingevoerd. Het idee daarachter is natuurlijk mooi: zoveel mogelijk kinderen naar dezelfde school. Het probleem is alleen dat sommige kinderen niet goed gedijen in een volle klas. En docenten kunnen door de volle klassen niet altijd voldoende aandacht geven. We hebben gezien dat passend onderwijs eerst is ingevoerd, en dat daarna pas is nagedacht wat we docenten moeten meegeven om iedereen de juiste aandacht te kunnen geven."

Blijven zitten op je slechtste vak

Raadslid Mandemaker ziet dat vooral de manier waarop de beoordeling in het onderwijs werkt, niet altijd even geschikt was voor hem. "Persoonlijk zou ik het prettig vinden als er wat meer gekeken wordt naar wat je kunt. Het onderwijs is nu helemaal ingericht op dat je beoordeelt wordt wat je niet kunt. Je blijft zitten op één vak dat je niet beheerst."

Daar hebben mensen met autisme vaak last van, dat ze goed zijn in het ene, maar een ander vak totaal niet beheersen. Mandemaker: "Als je dat nou oplost door bijvoorbeeld meer met deelcertificaten te werken. Dan kunnen mensen met autisme daar veel meer mee doen. Nu vallen ze buiten de boot, komen ze bij wijze van spreke in een uitkering terecht, in plaats van dat ze een baan krijgen. Als je wat dingen aanpast, lukt het wél om mee te komen."

Niet 11 spitsen in je elftal

Westerveld ziet het voorbeeld van Mandemakers als exemplarisch voor nog veel meer zaken in de politiek. "We zijn gericht op het maken van beleid voor de grote groep, en de rest moet zich maar aanpassen. Maar sommige mensen kunnen niet zo goed schakelen. Voor hen zijn specifieke maatregelen nodig. Dat zie je terug in onderwijs, jeugdzorg, sport… Op sommige gebieden moet ook de meerderheid zich misschien wat meer aanpassen. Je hebt niks aan 11 spitsen in 1 elftal. Je hebt er meer aan als je gebruik maakt van elkaars talenten…"