Gute Nacht Freunde

De tune is hét visitekaartje van het programma geworden. In 1974 was Gute Nacht Freunde in Nederland niet echt een hit geweest, maar Oog-oprichter Kees Buurman wist vanaf het moment dat het programma in zijn hoofd en op papier vorm kreeg, dat dit de tune moest worden.

Reinhard Mey schreef Gute Nacht Freunde in de late jaren 60, over een van de vele avonden waarop hij met vooral muzikale vrienden de wereld besprak. Het afscheid nemen aan het einde van zo'n avond viel hem altijd zwaar. En omdat Mey zich het best uitdrukt in muziek, schreef hij voor zijn vrienden een lied. Een afscheidslied om het afscheid nemen net iets draaglijker te maken.

Gute Nacht Freunde

Es wird Zeit für mich zu gehn

Was ich nog zu sagen hätte, dauert eine Zigarette

Und ein letztes Glas im Stehn.

In het boek Buiten is het twaalf graden (2001) schrijft de redactie: "Het ademde volgens Buurman precies de sfeer die hij met het programma voor ogen had. Dirigent Charlie Nederpelt maakte een arrangement voor zijn VARA-dansorkest en tijdens een oudejaarsrepetitie speelden de blazers erop los."

Al was er bij de eerste versie van de tune één probleem: er zat een kwartnoot verschil tussen het lied van Mey en het VARA-dansorkest. Vals dus. Buurman heeft altijd volgehouden dat hij daar bewust voor koos. "Een tune moet niet mooi zijn, je moet ervan ophoren. Een knarsend grindpad moet het zijn."

Fris arrangement

In de lange geschiedenis van het programma heeft Gute Nacht Freunde talloze veranderingen in programmering en vormgeving van de zender en de NOS overleefd. Al werd de tune wel geregeld en zo onopvallend mogelijk opgefrist.

Maar in 2011 kon het echt niet meer. Na 35 jaar gebruik moest de tune een keer goed aangepakt worden. "Hij klonk stoffig", vertelt eindredacteur Marion van de Wouw. "Je hoorde de ruis. Hij was zo vaak versneld, of iets opgekrikt en dat past niet meer bij deze tijd."

Het Metropole Orkest dook onder leiding van dirigent Ernst van Tiel met blazers en strijkers een dag lang de orkestzaal in. Sinds 13 oktober 2011 is het frisse arrangement van Franck van der Heijden op de zender te horen.

Het stemgeluid van Hans Hoogendoorn is wel altijd hetzelfde gebleven. "De eerste tien jaar was ik er echt elke avond bij", vertelt Hoogendoorn bij de viering van de 15.000ste aflevering in 2019.

Een vast onderdeel van de opening is de temperatuur buiten. Die zijn al los ingesproken door Hoogendoorn. Een technicus plakt elke avond de juiste temperatuur in de openingstune. Er stonden temperaturen klaar van min vijftien tot plus 27 graden.

Hoogendoorn: "Warmer is het nooit om elf uur 's avonds. Maar in de zomer van 2018 was het een groot deel van de avond tegen de dertig graden. Toen heb ik er voor de zekerheid toch maar een paar extra opgenomen."

Zanger Mey

Reinhard Mey heeft zelf nooit kunnen vermoeden dat zijn lied zoveel zou betekenen voor dit programma. Presentator Chris Kijne zocht hem in 2016 op in Berlijn. Hij vertelde dat Gute Nacht Freunde meer dan een lied voor hem is, het is een kameraad voor het leven geworden.

Hoewel Mey nog altijd zingt over 'eine Zigarette' is hij veertig jaar geleden al gestopt met roken. Maar een 'letztes Glas im stehen' slaat hij niet af.