Genieten, 'ik moet het nu iedere keer bevechten', journalist Clairy Polak

Alzheimer

In het boek Voorbij Voorbij beschrijft Clairy Polak hoe is om een partner te hebben met dementie. Het boek is gebaseerd op haar ervaringen vanaf het moment dat bij haar man Nico Alzheimer werd geconstateerd. Ze vertelt over het verval, de langzame aftocht, zijn overlijden in 2019, maar ook over hun gezamenlijke liefde voor genieten van het leven.

"De hele relatie verandert, van een gelijkwaardige relatie die hij bij ons was, naar een afhankelijke relatie", vertelt Clairy Polak. "Hij werd volstrekt afhankelijk van mij. Ten eerste werd ik daardoor de moeder die ik nooit heb willen worden en ten tweede raakte ik mijn eigen onafhankelijkheid kwijt."

"Je moet allerlei beslissingen nemen voor de ander. Dat is een verantwoordelijk waar je aan moet wennen."

Paniek

"Alles levert paniek op. Eerst het besef en later het je ergens bevinden en niet meer herkennen waar. Dan denk je, wat doe ik hier, wie ben ik eigenlijk, waarom ben ik hier? Het is één totale paniek."

"Als je dertig jaar met elkaar samenleeft, een verleden hebt en aan een toekomst bouwt, en degene met wie je dat doet, weet niet meer wie je bent en wat die dertig jaar hebben ingehouden, weet eigenlijk helemaal niets meer, dan ga je je afvragen, wat is het dan nog wat ik mij herinner, wat is dat waard?"

"Wij konden ontzettend genieten met elkaar en van elkaar. Het leven ging een octaaf omhoog als wij met z'n tweeën waren. Nu is het een octaaf naar beneden. Er zijn ook momenten dat ik er niet aan denk en dan kan ik genieten. Maar ik moet het iedere keer bevechten. Het gemak waarmee het ons en mij overkwam, dat is er niet meer."

Zwitserland

Sinds ze meisje van drie jaar was, ging ze met familie elke zomer naar Zwitserland, waar haar vader ook al vanaf zijn negende kwam. Later ging ze ook altijd met Nico. "Ik ben er met mijn ouders geweest, met Nico, ik ken daar elke steen."

Na zijn dood is ze teruggegaan naar dezelfde plek. "In de hoop daar weer gelukkig te kunnen zijn. Maar ook hier gold uiteindelijk toch voor: met Nico is leuker dan zonder Nico. En juist dingen waarvan ik zo heb genoten, vind ik nu niet meer zo leuk. Nieuwe dingen gaan nog wel, oude dingen niet."

'Ik kan heel goed de dag plukken'

Voorbij voorbij, "de woorden slaan op een voorbij verleden. Een besef dat dat nooit meer terugkomt. Dat klinkt sneu en zielig, maar ik vind dat helemaal niet erg. Wat ik moet laten, is dat ik het terug wil halen, dat ik het wil herbeleven. Ik moet juist naar nieuwe dingen. Ik moet niet in het verleden blijven hangen."