Diabetescrisis doemt op: 'Samenleving moet leren opboksen tegen verleidingen'

Het Diabetesfonds spreekt inmiddels van een diabetescrisis en Pijl deelt die zorgen. "De cijfers zijn wat hoger dan we wisten, maar in feite wisten we al langer dat dit speelt." Volgens de hoogleraar zijn er te veel verleidingen in onze samenleving, waardoor we "continu de verkeerde kant" op worden gestuurd. "Het is lastig om daar weerstand aan te bieden."

Onomkeerbare schade

Verleidingen weerstaan is moeilijk vol te houden, maar wel de sleutel tot succes, zegt Pijl. Bovendien moet je vroeg ingrijpen om "onomkeerbare schade" van diabetes type 2 te voorkomen. "Maar als je diabetes hebt, kun je er ook iets aan doen. De ziekte kan schade veroorzaken die onomkeerbaar is, maar dat duurt jaren. Je kunt er heel lang iets aan doen", zegt Pijl.

Samenleving inrichten

Is het dan nodig om bevolkingsonderzoek te doen naar prediabetes? Volgens Pijl komt daar hetzelfde resultaat uit als uit het onderzoek van de Universiteit van Maastricht. "Als je kunt voorkomen dat je diabetes krijgt, is het zinvol om zo’n onderzoek te doen", aldus de hoogleraar. Wat helpt dan wel? "We moeten mensen informeren, gezond eten moet goedkoper worden, kinderen moeten zichzelf leren verzorgen. Maar de vraag is: als we de samenleving niet anders inrichten, kunnen we dan opboksen tegen de verleidingen waar we mee te maken hebben?"

Betutteling

Ook huisarts Edwin de Vaal ziet niet veel in een bevolkingsonderzoek. "Het is eenvoudiger als huisartsen hun patiënten vaker controleren", zegt De Vaal. Daarom moet er een "groter plan" komen. "Het is vooral de levensstijl die aangepast moet worden. Dat is heel moeilijk en moet je blijven herhalen. We zijn qua DNA nu eenmaal opgezet om de verleidingen tot ons te nemen", zegt De Vaal. "Als je het bij de overheid neerlegt, vinden mensen dat betutteling. Ik denk dat we het bij onszelf moeten zoeken."

Gezondheidskosten

Gezondheidseconoom Xander Koolman geeft aan dat prediabetes de samenleving naar schatting nu al anderhalf miljard euro kost op jaarbasis. "Daarbij missen we nog veel mensen die wel diabetes hebben, maar waarvan we dat niet weten." Koolman denkt dat politici het niet aandurven om maatregelen te treffen, omdat dat weerstand oproept. "Hier kunnen we gezondheidswinst behalen."

Temptation Island

Pijl wil benadrukken dat het niet alleen aan de persoon zelf ligt. "Overgewicht is te veel eten in combinatie met genen. Het is niet zo dat mensen met een normaal gewicht wilskracht hebben om zich te verzetten tegen de verleidingen om hen heen, dat is een te simpele voorstelling van zaken." Daar herkent luisteraar Angela de Rooij, zelf diabetes type 2-patiënt, zich in. "Ik leef al 25 jaar op Temptation Island. Mensen moeten daarom lachen, maar dat is het wel. Kijken mag, maar eten niet. Het vergt heel veel drive. Je doet het er niet even bij."