Nederlanders zijn laks als het gaat om griep: 'We denken: het valt wel mee'

Thuis blijven als je ziek bent, een mondkapje dragen als je met kwetsbaren omgaat: vanuit de overheid worden verschillende adviezen gegeven om anderen niet in gevaar te brengen. Toch zijn we niet goed in het opvolgen daarvan, zegt oud-huisarts Van Essen. "We denken altijd hetzelfde: het valt wel mee bij mij."

En dat terwijl bijvoorbeeld ouderen een flinke klap van griep kunnen krijgen. "Zij kunnen na de griep een enorme daling in kwaliteit van leven krijgen. Dan hebben ze opeens hulp nodig bij boodschappen doen. Om ouderen en kwetsbare mensen in goede conditie te houden, wil je voorkomen dat ze griep of andere infecties krijgen."

‘Zorgverleners zijn te makkelijk’

Ook zorgverleners zijn daar vaak te makkelijk in, stelt Van Essen: "Verpleegkundigen en dokters zeggen vaak: het valt nog wel mee met die griep. Ze vergeten dat ze dichtbij mensen komen in het ziekenhuis die daar veel kwetsbaarder voor zijn."

Hij vindt dat zij zich vaker zouden moeten laten vaccineren: "De vaccinatiegraad van zorgverleners voor bijvoorbeeld griep eigenlijk veel te laag. De Gezondheidsraad adviseert om je te laten vaccineren, maar dat gebeurt te weinig in Nederland. De vaccinatiegraad onder de doelgroep is gedaald van 75 naar 50 procent."

Vergrijzing

Ook Esther Cornegé-Blokland, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie, is het eens dat we soms te laks zijn. "Op het moment dat je er geen of weinig last van hebt, denk je niet na wat de gevolgen zijn voor anderen. In die zin zijn we soms denk ik wel te laks. Als we er zelf last van hebben, voelen we ons wel behoorlijk zielig overigens."

Maar als het gaat om zorgverleners, is er wel een omslag gekomen tijdens de coronapandemie, ziet Cornegé-Blokland: "We zijn ons echt heel erg bewust geworden van wat we zelf aan risico’s met ons meedragen. Op onze eigen afdeling zijn we uiterst bewust dat we met een kwetsbare groep werken. In heel het ziekenhuis is de afspraak dat je een mondkapje opzet bij luchtwegklachten."

Door heel het land liggen ouderenafdelingen op ziekenhuizen vol. Dat is niet uitzonderlijk voor deze tijd van het jaar. Maar toch is het zorgelijk, zegt Cornegé-Blokland: "Er vindt een sluimerende crisis plaats, omdat de zorgvraag onder andere door vergrijzing toeneemt. Maar het personeel neemt niet toe."

‘Overheid moet meer doen’

De overheid kan meer doen om laksheid te voorkomen, denkt epidemioloog Alma Tosman, verbonden aan Radboudumc in Nijmegen. "Er moet en kan meer gebeuren. Om te beginnen kan er al beter gecommuniceerd worden over de maatregelen, zodat mensen zich bewust zijn dat ze hun verkoudheidsvirussen niet zomaar aan een ander geven. Ik heb niet het idee dat iedereen zich er eg bewust van is dat daar nog steeds landelijke adviezen over gelden."

Ook lijkt het haar een goed idee als mensen die erg verkouden zijn, een mondmasker opzetten in de trein of andere drukke plekken. "Mensen die dat nu doen krijgen soms hele vervelende opmerkingen. We zijn even helemaal vergeten wat het je kan brengen. Ik denk dat het een relatief kleine moeite is en je kan er een hoop zieken mee voorkomen."