Toen 'Marengo' nog over kip en Napoleon ging

"Waarom gaat dit over een veldslag", vroeg Wim Klinkert zich af toen hij over het Marengo-proces hoorde. Voor de historicus van de Nederlandse Defensie Academie staat Marengo voor 14 juni 1800. Toen versloeg Napoleon de Oostenrijkers bij het Noord-Italiaanse dorp Spinetta Marengo.

Deze Slag bij Marengo was een van de eerste slagen sinds hij aan de macht was gekomen, dus er was Napoleon veel aan geleden om te winnen. Dat lukte maar net, vertelt Klinkert in NOS Met het Oog op Morgen. "Het begon met heel veel tegenslagen, hij moest versterking krijgen van verkeerd gepositioneerde soldaten. Dat lukte uiteindelijk maar net. Het was een kantjeboord slag."

Beeldvorming

Toch ging de slag niet zo de boeken in. "Dit was geen slag om mee thuis te komen dus Napoleon heeft tegenover het Franse volk gedaan alsof het een echte overwinning was. Hij noemde zijn paard Marengo, de marine heeft schepen naar de slag vernoemd. Hij heeft het de Fransen goed in de oren geknoopt."

Na de slag, zo gaat het verhaal, kreeg Napoleon honger en vroeg hij zijn kok om iets te maken. "Die ging improviseren", vertelt culinair historica Charlotte Kleyn. Zo ontstond kip Marengo. "Je ziet het vaak met tomaat, witte wijn en knoflook, soms met rivierkreeftjes en een ei. Maar de bronnen daarvoor ontbreken, vermoedelijk waren er nog geen tomaten in Noord-Italië toen."

Kleyn denkt dat het onwaarschijnlijk is dat Napoleon echt kip Marengo heeft gegeten na de slag. Of dat iets uitmaakt voor zijn imago is de vraag, want kip Marengo werd een klassieker in de Franse keuken en Napoleon wordt herdacht als een briljante veldheer.