Twintig jaar 9/11: dit weten we (inmiddels) over jihadistisch terrorisme

Internetmarketing

Terrorisme-expert Beatrice de Graaf deed jarenlang onderzoek naar de motieven van terroristen, die voor jihadisme veroordeeld zitten in Nederlandse gevangenissen. Haar bevindingen publiceerde ze onlangs in het boek Radicale Verlossing, waarin ze de even ingewikkelde als heldere band tussen terrorisme en geloof onderzoekt. "Voor mijn onderzoek heb ik met 23 gevangenen gesproken die veroordeeld zijn voor jihadisme", vertelt ze in OVT. Die vertelden haar dat ze geen moskeeën bezochten of de koran lazen, maar door een 'cool' filmpje op het internet werden overtuigd van het belang van jihadisme.

"Die filmpjes op het internet gingen over Syrië, waarin je je kon inzetten om kinderen te redden van president Assad. Ze zeiden tegen me dat ze een strafblad hadden en hun ouders niet gelukkig hadden gemaakt." Door effectieve marketing van de internetfilmpjes waarin jihadisme werd gepropageerd is deze groep jongeren geraakt, legt De Graaf uit. "Al die jongens kregen via internet een ticket in hun handen."

Een belangrijke drijfveer voor deze jongeren om te radicaliseren is het zogenoemde Hasanaat, vervolgt De Graaf. "Een middeleeuws puntensysteem, waarin je door handelingen te verrichten punten kan krijgen om in de hemel te komen. Het perverse is dat radicale sprekers op het internet de jongeren voorspiegelden dat ze extra drie duizend punten zouden verdienen, als ze in de maand ramadan naar het kalifaat zouden gaan om iemand te doden." Zo geloofden de radicaliserende jongeren erin dat hun voorgaande misdrijven werden weggestreept, benadrukt De Graaf. "Ik heb zelfs een jongen gesproken die zei dat hij de gokschulden wilde vrijkopen."

Rol media

Hoe kan radicalisering bestreden worden in de wetenschap dat jihadistisch terreur springlevend blijkt? "Mijn gesprekken waren op individueel niveau. Bij de bestrijding ervan moet je ook uitzoomen en op macroniveau gaan analyseren. Elke golf van terrorisme wordt aangezwengeld via nieuwe media. Bij de anarchisten was er de geprinte pers en linkse terroristen hadden televisie en radio."

Dat sociale media jihadistisch terrorisme een enorme boost hebben gegeven, staat vast voor de terrorisme-expert. "In Nederland had je de website ware religie, waarop slachtoffers van de jihad werden verheerlijkt. Dat was een grote inspiratiebron voor radicaliserende jongeren. Geheime diensten hebben uiteindelijk allerlei rekruteringskanalen van het internet afgehaald."