Ook in Brussel slapen asielzoekers op straat: 'Zorg nou voor humane opvang'

Riet Dhont van de vrijwilligersorganisatie Vriendschap zonder Grenzen zag de situatie in Brussel de afgelopen maanden met lede ogen aan. "Iedere ochtend groeit de rij voor de ingang van het aanmeldcentrum."

'Alleenstaande mannen vaak weggestuurd'

Steeds meer asielzoekers worden weggestuurd. "Mensen die eerder zijn weggestuurd overnachten in parken of op straat in de buurt, en proberen iedere ochtend opnieuw om er binnen te komen."

"Kinderen en families worden meestal nog wel binnengelaten, maar alleenstaande mannen worden vaak weggestuurd. Die hebben blijkbaar minder prioriteit."

'Mensen slapen noodgedwongen op straat'

Buurtbewoners klagen over asielzoekers die op straat hun behoefte doen en overlast veroorzaken. De gemeente heeft daarom recent een politieteam samengesteld, die moet voorkomen dat de asielzoekers in de buurt op straat slapen. Ook is er deze week een ander aanmeldcentrum gekomen, enkele kilometers verderop.

De asielzoekers verplaatsen zich nu naar andere plekken, maar het probleem blijft, zegt Thomas Willekens van Vluchtelingenwerk België. "Het probleem is hetzelfde als in Nederland. Er zijn gewoon te weinig opvangplekken, waardoor mensen nog steeds noodgedwongen op straat moeten slapen."

Schrijnende taferelen

Vrijwilligers brengen iedere dag vers water, koffie, ontbijt en soep. "En er is een dagopvang van het Rode Kruis", vertelt Dhont.

"Maar er is een groot gebrek aan sanitaire voorzieningen", vervolgt zij. "De asielzoekers doen hun behoefte in cafés in de buurt of de parken. En sommigen hebben al wekenlang geen douche gezien, waardoor er ook medische problemen ontstaan zoals schurft."

'Het probleem is identiek'

Volgens Willekens is ook de oorzaak van het tekort vergelijkbaar met die in Nederland. Na de asielpiek van 2015 van Syriërs, zijn in België de asielcentra in rap tempo afgebouwd en gesloten.

En net als in Nederland zijn er problemen met het plaatsen van asielzoekers die al zijn toegelaten. Het blijkt niet eenvoudig een woning voor ze te vinden, waardoor ze in de asielopvang blijven wonen. En daar dus de plek van de nieuwe instroom bezet houden. "Het probleem is identiek aan de Nederlandse situatie", zegt Willekens.

Negatieve beeldvorming

Volgens Willekens is er minder publieke verontwaardiging in België over de situatie dan in Nederland. De meeste mensen reageren er gelaten op, omdat het vooral alleenstaande mannen zijn. In de beeldvorming is dat anders dan hele gezinnen die op straat slapen, zegt hij.

Maar ook de rol van de politiek draagt bij aan negatieve beeldvorming. "De regering benadrukt keer op keer dat veel asielzoekers al eerder in een ander Europees land zich hebben gemeld en dat ze hier dus niet hun aanvraag moeten doen."

'Zorg nou voor humane opvang'

Ook Dhont vindt dat de Belgen te negatief naar asielzoekers kijken. Zij probeert met haar organisatie die negatieve beeldvorming te veranderen. Zo bezoekt ze scholen, houdt daar infosessies met jongeren en neemt ze hen soms mee naar de opvangkampen.

"De regering hier benadrukt constant dat er te veel vluchtelingen komen", zegt Dhont. "Maar ze zegt nooit hoeveel vluchtelingen er inheems in die landen zelf op de vlucht zijn. Dat zijn er miljoenen en daar komt maar een hele kleine fractie naar hier. Dat zijn mensen die het uiterste van zichzelf hebben gevergd. Ze hebben mensenhandelaren getrotseerd, de zee getrotseerd en allerlei ontberingen ondergaan. Daar mag je wel wat meer respect voor hebben. Dus zorg nou voor humane opvang."