Miljardairs zoals Soros belasten? 'Dat is het slechtste wat kan gebeuren’

De Hongaars-Amerikaanse Soros werd stinkend rijk met hedge funds en beursspeculaties en besloot een netwerk van stichtingen op te zetten waarmee hij zogenoemde 'civil society's' ondersteunt. "Hij vindt dat democratie ondersteund moet worden", vertelt Van Gendt, die Soros in de jaren '90 ontmoette en veel over hem weet.

Van Gendt: "In 1989 viel de Berlijnse muur en Soros heeft toen al gezegd dat in die landen achter het ijzeren gordijn geen maatschappelijk middenveld bestaat. Er stond niks tussen de overheid en de burger. En wat hij wilde doen was bijdragen aan het tot stand komen van dat sociale netwerk." Dit uitte zich in het betalen van universiteiten en journalistieke instellingen.

Veel meer belasten?

Als het gaat over miljardairs gaan er, zeker vanuit linkse kringen, stemmen op om veel hogere belastingen op te leggen. In plaats van dat mensen als Soros of Bill Gates zelf hun geld uit te laten geven, kan de overheid het dan doen op basis van democratische beslissingen. Van Gendt vindt dat een heel slecht idee: "Publiek geld is niet beter dan privaat geld. Met privaat geld kun je dingen doen die je met publiek geld niet kan doen. Je kunt risico’s nemen, bijvoorbeeld", stelt hij.

Als voorbeeld geeft hij een situatie uit zijn eigen carrière. "Ik was directeur van de Van Leer Foundation en wij werkte in Koranscholen in Kenia om daar een seculiere dimensie in te brengen. Nou, je had van je lang zal ze leven niet kunnen verwachten dat de Nederlandse overheid in het parlement verantwoording gaat afleggen voor het beïnvloeden van Koranonderwijs", stelt hij. Daarnaast kun je veel meer een lange termijn-plan maken, terwijl de overheid elke vier jaar verkiezingen moet houden.

Haat jegens Soros

De adviseur snapt wel waar de haat jegens Soros vandaan komt: "Als je kijkt naar de wereld van de filantropie, dan houden de meeste fondsen zich bezig met cultuur, educatie, ontwikkelingssamenwerking. Er zijn maar weinig particulieren die kijken naar het systeem wat wij hebben, de democratische rechtsorde", vertelt hij. Soros doet dat wel, en dan krijg je gauw kritiek, stelt hij. Dat het met Soros Joodse achtergrond te maken heeft, gelooft Van Gendt niet zo.