Kunst biedt troost (en het is goedkoper dan de psychiater)

“Als kunstenaar zie ik het als een essentieel onderdeel van mijn werk om zoveel mogelijk verschillende soorten mensen te bereiken. Anders kan ik net zo goed een leuke act opvoeren tijdens een familiefeest en daarnaast iets heel anders doen om geld te verdienen,” stelt de Vlaming aan de telefoon.

De Man is een duizendpoot. Hij is presentator van Kunstuur, hij is de oprichter van Stichting Nieuwe Helden - waarmee hij kunstprojecten in de publieke ruimte maakt, hij is als theatermaker verbonden aan het Zuidelijk Toneel en de afgelopen jaren was hij stadskunstenaar van Den Bosch. In deze stad gaat 4 augustus zijn installatie ‘Wolk’ in première.

Kunst als troost

‘Wolk’ bestaat uit een 22 meter hoge toren - speciaal gebouwd- met daarin een gangenstelsel van zo’n 100 meter. De bezoekers komen via dit stelsel - waar ze de ene na de andere ervaring opdoen- uit op het dak waar ze uitzicht hebben over de hele stad. Het boek De Toverberg (1924) van de Duitse schrijver Thomas Mann diende als inspiratie voor dit project. "Net als toen verkeren we op dit moment in een chaotische periode. Mensen leven met veel vragen en onzekerheden. Wij willen de bezoeker met de tocht troost bieden.”

De stem van een jong meisje leidt de bezoekers via een audiotour door de gangen. Ze nodigt de bezoeker uit om haar mee te nemen naar de top van de berg die ze altijd uit haar slaapkamerraam ziet. Onderweg naar de berg kom je onder meer door een donker bos. In iedere fase van haar tocht kom je andere personages tegen en nieuwe beelden. De Man: “Je stapt letterlijk in een verhaal rond.”

De maquette

Veertig minuten lang neemt het jonge meisje de bezoekers aan de hand. Volgens De Man is het een tocht van wat je bent naar wie je bent. De Man licht toe: “We nemen wel rust voor het lijf, maar we nemen geen rust voor de ziel. We leven in angst en met veel stress. Als je de tijd waarin we leven wilt begrijpen, moet je de tijd nemen.” De Man haalt een zin uit het gedicht ‘Tijd’ van dichter Rutger Kopland aan: we stonden deze zomer op de rand van een dal/ om ons heen alleen wind. De Man: “Ik vond dat zo mooi en ook zo herkenbaar voor de tijd waarin we leven. We kijken dat dal in en we zijn bang.”

Het niet weten is een vak apart

Met zijn installatie in Den Bosch, maar ook met zijn andere werk, wil hij mensen laten zien dat het niet erg is om het niet te weten. De Man: “We willen in deze tijd alles vastleggen, we willen precies weten wat we moeten doen en wat waarheid is. Dat is niet de manier. Feit is dat we vaak gewoon niet weten waarom iets gebeurt.”

Om een zo groot en divers mogelijk publiek te bereiken heeft De Man een crowdfunding in het leven geroepen. Via een website kunnen organisaties en particulieren andere mensen - bijvoorbeeld mantelzorgers, vrijwilligers, studenten en asielzoekers- een kaartje voor ‘Wolk’ cadeau doen. Maandenlang is een medewerker voor De Man bezig geweest om al die mensen in Den Bosch op de hoogte te stellen van het project. En het werkt: nog voor de start zijn er al 1500 van de 3000 kaartjes verkocht. De Man: “Ik bied mensen een ontmoeting, maar je moét niet. Ik denk alleen wel: als je komt ben je een stuk goedkoper uit dan als je een bezoekje brengt aan de psychiater. Het kan natuurlijk dat je er niks aan hebt, maar dat is dan maar zo.”

'Wolk' is vanaf 4 augustus tot 4 september te zien in Den Bosch.

Morgen is Lucas de Man te gast bij Brainwash Zomerradio.