Amsterdam eert W.F. Hermans, maar is de liefde wederzijds?

Lang zag het ernaar uit dat de schrijver verstoken zou blijven van zo'n eerbewijs van zijn geboortestad. In de jaren '80 van de vorige eeuw verklaarde de Amsterdamse gemeenteraad Hermans zelfs tot 'persona non grata'.

Hermans bezocht in 1983 Zuid-Afrika, een land waartegen de Verenigde Naties een culturele boycot had ingesteld vanwege de Apartheidspolitiek. Toen het Amsterdamse Stedelijk Museum drie jaar later een fototentoonstelling inrichtte met werk van Hermans, ontdekte een PvdA-raadslid Hermans' naam op een 'zwarte lijst', een lijst met Nederlanders die de culturele boycot gebroken hadden.

Bommelding

Hoewel de verontwaardiging groot was, had het raadsbesluit weinig concrete gevolgen. Aan een oproep om zijn boeken uit de gemeentelijke bibliotheken te verwijderen werd geen gehoor gegeven. Hermans gaf in 1987 zelfs een lezing in De Balie, die dan wel weer kort werd onderbroken vanwege een bommelding. Na het oponthoud werd de lezing vervolgd. Aan de commotie wijdde de auteur geen woord.

Hermans was in de jaren '90 ook weer officieel welkom in zijn geboortestad, en werd in 2001, bij het verschijnen van het eerste deel van zijn Verzameld Werk, door burgemeester Cohen gerehabiliteerd. De schrijver zelf was toen overigens al een aantal jaren overleden.

Provo

Volgens schrijver/journalist Ad Fransen, die veel over Hermans publiceerde, zou de plaquette in de Nieuwe Kerk weinig indruk hebben gemaakt op de schrijver van 'Nooit meer slapen' en 'Mandarijnen op zwavelzuur'. Hermans had een hekel aan Amsterdam, al sinds de jaren '60, de tijd van Provo en Kabouters. Fransen wijst er in De Nieuws BV fijntjes op dat Hermans zelf ook een provocatief karakter had, wat de frictie wellicht deels verklaart.

Volgens Fransen was Hermans niet echt geïnteresseerd in eerbewijzen en prijzen. Hij toont in De Nieuws BV een brief, waarin Hermans betoogt dat hij zich het beste herinnerd weet als mensen zijn boeken blijven lezen.