Susan Smit: 'Sommige mensen gun ik een goede crisis'

{podcast audio="124746" caption="Susan Smit over Tropenbruid:" }

Een historische roman

Spoiler: Eenmaal in Nederlands-Indië ontdekt Anna dat haar huwelijk een dekmantel is voor carrièregekonkel, geheime liefdes en verzwegen familieverbanden. Susan Smit vertelt: "In het wetboek stond ook dat zij geen voogdij had en geen regeling kon krijgen haar kinderen. Dat dat ooit normaal werd gevonden, dat vind ik zo bizar. Als je een beetje een moreel kompas hebt dan voel je 'dit is niet zuiver', maar dat mensen daar dan toch in mee gingen omdat de wet dat zo voorschrijft." Reden genoeg om een boek te schrijven dat zich afspeelt in deze tijd.

Met haar boek beschrijft ze de vroegere tijdgeest en probeert ze personen uit de geschiedenis te beschrijven: "Er zijn in de geschiedenis altijd mensen geweest die overal vraagtekens bij stelden, die systemen omver wilde werpen. Dat zijn mijn favoriete figuren. Maar uiteindelijk kunnen zij niet als individu een systeem veranderen." Dus Anna schopt wel, maar als je er met de kennis van nu naar kijkt zie je dat ze niet echt veel voor elkaar kon krijgen.

Daarbij zijn de figureren uit haar historische romans uiteindelijk ook kinderen van hun tijd: "Nu kunnen we vroegere manieren en gebeurtenissen heel goed wegzetten als 'niet goed'. Maar ook nu hebben we blinde vlekken, vooroordelen en overtuigingen waarin we zonder twijfel mee gaan. In mijn historische romans probeer ik scherp aan te zetten hoe anders er gedacht werd."

De liefde

Een ander belangrijk thema in Tropenbruid, en eigenlijk in alle boeken van Susan Smit is de liefde. "De liefde sluipt links- of rechtsom altijd weer mijn boeken in. Ik ben gefascineerd door romantische liefde. Het is een thema in mijn eigen leven waar ik heel vaak op stukgelopen ben, ik ben in alle mogelijke valkuilen gestapt en ben het ook heel lang uit de weg gegaan."

Ze ziet de liefde als een giftige cocktail van verlangens, behoeftes en de passie waar de rede helemaal niets mee te maken heeft. "Dat boeit mij heel erg. En het is een mooi gegeven in een roman. Je bent tijdelijk gek en redeloos. Het is magisch, je kunt het niet voorspellen en het zet dingen heel snel in beweging."

Crisissen in de liefde ziet Susan Smit dan ook niet per se als iets ergs: "Als je ergens lessen in te leren hebt, dan kunt de put waarin je zit benutten om jezelf helemaal te ontrafelen: wat is je hechtingspatroon, hoe ben je beïnvloed? Dan kun je uiteindelijk verder komen. Sommige mensen zou je wel eens een goede crisis gunnen. Zodat ze echt dingen uitzoeken waardoor ze wat bewuster in het leven gaan staan."

Zelf maakte ze ook heel wat turbulentie mee. "In mijn pubertijd was ik een ontzettende zoeker. Ik heb alle religies onderzocht. En ook zelfhulpboeken intrigeerde mij enorm, dan dacht ik: 'Ja, zo zit het en zo ga ik het doen!'. Nu sta ik daar kritischer tegenover. Maar de existentiële levensvragen, daar heb ik me altijd mee bezig gehouden. En ik zal ook altijd een dromer blijven."

Alles van Nooit Meer Slapen terugluisteren?

Terugluisteren kan via jouw favoriete podcast. Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 01.00 uur hoor je een diepgravend gesprek over cultuur, literatuur, film, muziek, theater of kunst.