Zo houdt Paulus de Boskabouter de drie (!) dialecten van Terschelling in leven

Dialecten? Inderdaad, het dertig kilometer lange eiland heeft er drie. Ooit spraken de eilanders maar een taal, afgeleid van het Fries. Maar een bestuurswisseling in 1502 bracht daar verandering in. Terschelling kwam toen onder Noord-Hollands bestuur.

"Noord-Holland plaatste haar notabelen in het midden van het eiland, in Midsland. Daar werd toen ineens deftiger gesproken", legt auteur Maarten de Meulder uit in NOS Met het Oog op Morgen. "Daarmee werden de taalgebieden in oost en west van elkaar gescheiden. En zo ontstonden de dialecten Aasters in het oosten, Westers in het westen en Midlands in het midden."

'Helendal'

Enkele eeuwen later vestigde Jan van Oort (1921-2006) zich op Terschelling. Onder het pseudoniem Jean Dulieu creëerde hij Paulus de Boskabouter in 1946. Niet alleen de natuur van het eiland kwam terug in de verhalen over de kabouter, maar ook enkele woorden uit het Aasters, het dialect van het oosten. "De wijze uil Oehoeboeroe zegt bijvoorbeeld 'helendal'. Dat heeft Dulieu gewoon van zijn overbuurman gehoord."

De Meulder brengt nu een verhaal van Paulus de Boskabouter opnieuw uit. 'Et ynstroeperke' is een heruitgave van de oude strip 'De hansop'. In het nieuwe boek worden alle drie de dialecten door elkaar gebruikt. "Salomo de raaf en oom Hendrik praten Westers, Oehoeboeroe praat Midlands en alle anderen praten Aasters."

Uitstellen

Van de dialecten op Terschelling wordt het Aasters nog het meest gesproken, weet De Meulder. Of zijn boek de dialecten gaat redden van de ondergang weet hij niet. "Maar Paulus gaat de tijd van vergeten wel een beetje uitstellen."