Naar wat voor plafond staren de politici in de Eerste Kamer?

Vanwege corona vergadert de Eerste Kamer nu tijdelijk in de Ridderzaal, maar na de pandemie mogen ze terug naar een bijzonder deel van het Binnenhof: "Het is goed om je te realiseren dat de vergaderzaal van wat nu de Eerste Kamer is, zich bevindt in het 17de-eeuwse gedeelte van het Binnenhof. Ze hebben er ongeveer elf jaar over gedaan om deze zaal te bouwen en te decoreren naar het ontwerp van de hofarchitect van de Oranjes", zegt Tanja Klip, kunsthistorica en senator voor de VVD.

Goud, krullen en illusie

Die hofarchitect koos niet voor een onopvallend ontwerp, volgens Klip: "Wat je ziet is een gewelfd plafond van hout met houten planken verdeeld in een aantal vakken en heel uitbundig versierd. Met heel eigentijdse decoratieve motieven van acanthusbladeren, bloemen, bloemenslingers, engeltjes, rozetten, veel goud en veel krullen. Maar wat dat plafond zo bijzonder maakt, is dat er centraal één vak is met ook wel allerlei krullen en acht vakken daaromheen. Die negen vakken, die geven de illusie dat er eigenlijk een soort opening in het plafond zit en je naar buiten kijkt."

Maar daar stopt de decoratie niet: "In die acht omringende vakken kijken allerlei mensen, met gewoon de blauwe lucht op de achtergrond, naar beneden de zaal in. Dat zijn allemaal mensen die verschillende werelddelen en verschillende landen symboliseren. Dus je ziet een Moorse bediende met een parasol, je ziet een Zuid-Amerikaanse indiaan, je ziet een Fransman, een Spanjaard, een mevrouw met een diep decolleté die Engeland moet symboliseren."

Transparantie

Toch is niet ieder land vertegenwoordigd: "Je ziet dat het alleen de landen en werelddelen zijn die we halverwege de 17de eeuw kenden. Daar is heel veel over gespeculeerd. Men denkt dat het een referentie is aan Holland als machtige handelsnatie die in heel veel landen en werelddelen invloed had. Er wordt ook wel gesuggereerd dat de aanwezigheid van al die verschillende mensen misschien ook wel benadrukt dat de vergaderingen de openbaarheid konden verdragen. Transparantie dus, absoluut."

Volgende generatie

Volgens Klip moeten we extra stilstaan bij het centrale vak: "Wat het mooie is, is dat dat centrale vak dus ook zo’n doorkijkje heeft naar de openlucht. Daar zie je zes kinderen die over een soort balustrade hangen en naar beneden kijken en die kinderen stellen eigenlijk de volgende generatie voor. En die symboliseren dat in deze zaal vooral verstandige en rechtvaardige besluiten genomen moeten worden waarbij hun belangen, dus de belangen van de nieuwe generatie, gediend werden. En dat heeft natuurlijk niks aan actualiteit ingeboet, maar dan wel in de hele mooie Lodewijk XIV-stijl met al die krullen en dat goud."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.