Cultuur & Media
BNNVARA

Schaatskuren in I, Tonya

foto: ANP - Andreas Altweinfoto: ANP - Andreas Altwein
  1. Nieuwschevron right
  2. Schaatskuren in I, Tonya

Vrijdag staat het onderdeel vrije kür voor vrouwen op het Olympische programma. Bijna 25 jaar geleden werd dit onderdeel overvleugeld door een van de grootste schandalen uit de geschiedenis van het kunstschaatsen: de aanslag op de Amerikaanse kunstrijdster Nancy Kerrigan door de kring rond haar rivale Tonya Harding. Een verhaal als een Hollywood-film. En dat werd het dan ook: de biopic I, Tonya ging vandaag in première. In De Nieuws BV blikt sportjournalist Erik Dijkstra met oud-kunstrijdster Joan Haanappel terug op deze affaire uit 1994.

Harding en Kerrigan waren destijds de beste kunstrijdsters van de VS. Vlak voor de Amerikaanse trials voor de Olympische Spelen werd Kerrigan met een metalen staaf op haar knie geslagen. De ex-man van Harding kreeg twee jaar celstraf, maar Harding zelf heeft altijd ontkend dat zij betrokken was bij de aanslag.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Veterdrama

Harding, die de eerste Amerikaanse vrouw was die een driedubbele axel uitvoerde in een competitie, ging in 1994 nog wel naar de Olympische Spelen in Lillehammer, maar kwam daar niet verder dan de 8e plaats. Nancy Kerrigan won zilver. Sportjournalist Erik Dijkstra reconstrueert de geruchtmakende zaak tot en met het drama rond 'de veter van Harding', haar definitieve schorsing en de terugblik op haar carrière bij Oprah Winfrey.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

'Harding reed rond als een truck'

Haanappel legt uit wat er zo bijzonder is aan de drievoudige axel, die voor het eerst werd uitgevoerd door Midori Ito. Harding was technisch erg goed, maar volgens velen niet erg elegant. Volgens Haanappel reed ze rond 'als een truck' en was ze in tegenstelling tot Nancy Kerrigan 'geen plezierig meisje', een contrast dat in de film sterk wordt uitvergroot.

Drama voor het kunstrijden

Het drama rond Harding en Kerrigan heeft het kunstrijden volgens Haanappel geen goed gedaan, maar ze heeft zo haar twijfels over de manier waarop de vete wordt neergezet in de film. "Dat is Hollywood." Harding werd volgens haar wel degelijk gewaardeerd als kunstschaatsster. "Ze is ook gewoon Amerikaans kampioene geweest in 1991. Ze is vierde op de Olympische Spelen geworden in '92. Ze is gewaardeerd in wat ze deed op het ijs."

Het Acht Uur Journaal wordt uitgesteld

Nederland was tijdens de Spelen van '94 in de ban van de prestaties van langebaanschaatsers Zandstra en Ritsma, maar de rest van de wereld keek vooral naar het drama rond Harding. Toch kreeg de zaak ook hier de nodige aandacht. "Het is nog nooit in mijn loopbaan als verslaggever gebeurd dat de NOS tegen mij zei: 'Joan, hoe laat rijdt zij?'" Toen bleek dat dit samenviel met het Acht Uur Journaal was de boodschap aan Haanappel: "We stellen het Journaal uit om 20.00 uur. Dat is nog nooit gebeurd."

Haanappel vond het hele gebeuren rond Harding en Kerrigan 'verschrikkelijk' en werd 'helemaal knots' van alle aandacht die er naartoe ging. Dat Haanappel zelf geen fan was van Harding, was vooral ingegeven door Hardings gedrag tijdens een training met Kristi Yamaguchi. Het veterdrama zou volgens haar door Harding geënsceneerd kunnen zijn om aandacht te trekken. Ook is zij van mening dat Harding wel degelijk op de hoogte was van de aanslag op haar rivale.

Olympische Spelen van drie en een halve maand

Het kunstschaatsen is de oudste en meest bekeken Olympische Sport en stond al op de Zomerspelen van Londen in 1908. Het was toen de eerste keer dat er ook winteronderdelen waren op de Spelen, die maar liefst drie en een halve maand duurden. Desondanks is het kunstrijden in Nederland volgens Haanappel het 'stiefkind' binnen de schaatsbond, waar alles in het teken staat van hardrijden en shortrack. "Het is een dure sport omdat je ijs moet huren. Het komt nauwelijks van de grond door de Bond."

Frivoolschaatsen

Het kunstschaatsen is volgens Haanappel dé sport van de Olympische Spelen, maar het is een heel andere cultuur dan het langebaanschaatsen. "We noemden het vroeger in de bond wel 'frivoolschaatsen'. Dat is denk ik het probleem. Het leeft niet zo. Er moet gewoon iets gebeuren. Wij moeten gewoon meedoen." Voor Haanappel was dit de reden om de Stichting Kunstrijden Nederland op te richten.

Meer over Tonya Harding

Het leven van Harding is niet alleen verfilmd, maar inmiddels ook bezongen door de Amerikaanse artiest Sufjan Stevens.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Het hele gesprek met Haanappel in de rubriek Radio met Ballen van De Nieuws BV kun je hieronder terugkijken. Het gesprek begint met een mooie reconstructie van alle gebeurtenissen rond Tonya Harding door Erik Dijkstra.

Video niet beschikbaar

Ster advertentie
Ster advertentie