Hoe ga je om met de historische figuur Pim Fortuyn?

Nalatenschap Pim Fortuyn

In het toneelstuk Fortuyn’ is een wrange komedie over een opstand aan de Maas, geschreven door scenarist Tjeerd Bishoff, is Pim Fortuyn niet te zien, maar wel wordt duidelijk wat zijn invloed is geweest op de politiek van Rotterdam en de mensen om hem heen.

De vijfdelige serie Het jaar van Fortuyn is geschreven door scenaristen Pieter Bart Korthuis en Nathan Vecht en binnenkort te zien op NPO 1. In deze serie is Pim Fortuyn wel te zien, gespeeld door Jeroen Spitzenbergen. De serie laat zien hoe in een periode van nog geen jaar het politieke landschap in Nederland op zijn kop wordt gezet door Fortuyn en hoe het politieke establishment zich geen raad weet met de opkomst van deze flamboyante nieuwkomer.

Links en rechts

"Ik zeg niet waar ik op gestemd heb", zegt Pieter Bart Korthuis naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen. "Ik wil niet dat mensen al bevooroordeeld naar mijn serie gaan kijken, zo van: dat is zo’n rechtse jongen of dat is zo’n linkse jongen. Ik ben wel het prototype van een zwevende kiezer. We wilden in de serie de kijker meenemen om naar beide kampen te kijken en eens over de schutting van het kamp waar je mogelijk een afkeer van hebt. Omdat het zo gepolariseerd was in die tijd, dat je er alleen maar in termen kon spreken van: ik vind Melkert vreselijk of ik vind Fortuyn vreselijk."

Tjeerd Bishoff: "Voor mij is dat anders. Ik kom een beetje uit mijn loopgraven. Ik stem altijd links, ik zit in zo’n kring waarin ik eigenlijk niemand ken die op de PVV stemt. Voor mij was het ook een uitdaging om er over te gaan schrijven en er onderzoek naar te doen. Dit stuk gaat natuurlijk niet over de PVV. Ik probeerde me als links type in te leven in wat deze mensen bewoog.

"Ik zie mezelf niet als een links type", reageert Pieter Bart Korthuis. "Ik heb regelmatig VVD gestemd, ik kom uit een rechts nest, mijn moeder was lokaal politicus en provinciaal politicus. Daarna ben ik opgeschoven van D66 naar Groen Links en ook zelfs wel eens een keer PvdA."

'Fortuyn zou nooit mijn stem hebben gekregen'

Tjeerd Bischoff: "In die tijd had ik zeker niet op Fortuyn gestemd, maar er waren wel dingen die mij toen ook al heel erg aanspraken. Zoals ook in de tv-serie zit, dat hij zegt: ‘Ik wil Nederland teruggeven aan de mensen’. Dat de politieagent z’n eigen werk kan doen, dat we een beetje afkomen van die enorme regulering waar iedereen onder lijdt. Dat aspect sprak me heel erg aan. Op zich, dat hij de problematische kanten van de multiculturele samenleving op tafel legde, daar zit met terugwerkende kracht ook iets goeds in, vind ik. Ik schrok wel van de manier waarop hij dat deed."

Pieter Bart Korthuis: "Fortuyn zou nooit mijn stem hebben gekregen. Ik heb, zeker na het schrijven van de serie, een bepaalde waardering voor mensen die de boel opschudden, de horzels. Maar ik kan niet zo goed tegen pestkoppen, en dat is puur persoonlijk. Ik hou niet van zijn manier."