Rop Zoutberg gestopt als correspondent: 'Spanje is veranderd'

Was hij om iets voor twaalven nog te horen als correspondent Rop Zoutberg in NOS Met het Oog op Morgen, is hij na twaalven correspondent-af. Sterker nog, om 9 uur 's ochtends begint-ie alweer met z'n nieuwe baan op de Pers en Cultuur-afdeling van de Nederlandse ambassade in Madrid. "Het wordt nu toch wel ernst", zegt hij lachend. "Het was iets dat er de hele tijd aan zat te komen en het is nu over een paar minuten al."

Geld raakt niet op

Met de wisseling van baan, verandert eigenlijk ook zijn naam. "Die Rop met een P komt omdat ik ooit ergens werkte waar een andere jongen ook Rob heette. Om ons uit elkaar te houden, gingen ze mijn naam met een P schrijven. Voor ik het wist, zat ik 25 jaar aan die naam vastgeplakt", zegt Rop grijnzend. "Dit is misschien ook wel een mooi moment om die P er weer af te halen", vervolgt Rob met een B. "Dat zou m'n vader wel mooi vinden, die was destijds heel trots op die naam."

Zesentwintig jaar lang heeft Zoutberg als correspondent gewerkt, waarvan achttien voor de NOS. "In 1996 vertrok ik naar Spanje om Spaans te leren. Ik werkte toen bij Trouw en kreeg een jaar verlof om naar Spanje te gaan. Ik wilde kijken of ik iets als correspondent of verslaggever kon doen. Ik had 10.000 gulden op de bank staan en had de afspraak met mezelf: als het op is, ga ik terug naar Nederland. Het is alleen nooit opgegaan."

Kleine verhalen

Al die jaren heeft Zoutberg verhalen gemaakt. Poëtische verhalen, worden ze bij de NOS ook weleens genoemd. "Of ik een poëet ben, weet ik niet. Ik houd ervan om met het kleine iets groters te vertellen. Om juist de kleine man met een hammenwinkel te interviewen over de covid-tragedie. Die man stond daar met de foto's van z'n opa die die hammenzaak in de 19e eeuw had gesticht. Klein, menselijk drama, dat tegelijkertijd het drama van de hele stad is. Want niet alleen de hammenzaak moest dicht, alle winkels moesten sluiten."

Er is niet altijd ruimte voor dat kleine verhaal, want Zoutberg heeft in zijn tijd als correspondent ook rampen, terreurdaden en zelfs een grote vulkaanuitbarsting meegemaakt. "Dan ben je gewoon verslaggever en draait het om wat er gebeurt, wat je ziet en hoort. Dan is het even wat minder poëtisch."

Met het maken van al die verhalen heeft Rob de technologie wel zien veranderen. "Het is allemaal superklein geworden. Voor de mensen die hiervoor in Spanje zaten, was het een walhalla geweest als ze hadden geweten hoe we het nu doen; dat je met een rugzak vol materiaal radio en tv op kan, in studiokwaliteit!"

Nederlandse bril

Voor beginnend correspondenten heeft Rob wel tips. "Afstand houden tot de bewoners is het beste. Ik zie mezelf nog steeds als Nederlander tussen de Spanjaarden, dat is denk ik ook wel nodig om correspondent te zijn. Je moet met Nederlandse ogen naar Spaanse onderwerpen kunnen kijken; wat vinden wij daarvan als Nederlanders." Hij weet nog dat hij tegen cameramensen zei dat ze moesten onthouden dat een landschap met olijfbomen voor Nederlanders heel bijzonder is. "Dat kennen we in Nederland niet, dat moeten ze onthouden bij het filmen. Blijf met een Nederlandse bril kijken naar wat je doet."

Die afstand is overigens niet altijd even goed gelukt; je lééft wel ergens. Rob kwam bijvoorbeeld na een jaar in Spanje een leuke dame tegen. "Bij mij in de straat nota bene. Dat is mijn vrouw geworden; daar heb ik twee kinderen mee gekregen. Zo komen er steeds meer lijntjes en verbanden, waardoor je maar hier blijft."

Gamba's

In die tijd heeft Zoutberg Spanje overigens wel zien veranderen. "Het is nog steeds een heel leeg land, Nederland past er zestien keer in! Ik houd ontzettend van die leegte, van dat ruige en het harde. Maar Spanje is ook wel veranderd: het is wat aangeharkter, wat netter. In de binnenstad van Madrid zie je keurige, autovrije straten. Vroeger was het daar een puinhoop. En in cafés lagen vroeger de gambaschillen en sigaretten op de grond, nu wordt dat allemaal opgeveegd. Dat vind ik jammer. Maar ja, op de ambassade wordt het ook aangeharkt", voegt hij er grinnikend aan toe.