Nieuwe Fotograaf des Vaderlands brengt een ode aan de eeuwige twijfel

Aan De Puy, die onder meer fotografeert voor de Volkskrant en LINDA, maar ook New York Magazine, de taak om de fotografie als kunstvorm onder de aandacht te brengen van de Nederlander. Ze is vooral bekend van haar zwart-witte portretfoto’s. Een betere ambassadeur is haast niet denkbaar. De afgelopen jaren timmerde ze flink aan de weg. Zo won ze in 2013 de Nationale Portretprijs en werd ze genomineerd voor verschillende andere prijzen. Dit jaar was daarnaast ook de documentaire ‘Ik ben het allemaal zelf’ te zien waarin de kijker De Puy beter leert kennen.

Op de motor je angsten tegemoet

Haar carrière gaat na haar afstuderen razendsnel, maar volgens de fotograaf voelde dat niet goed. “Mijn creativiteit droogde op. Ik maakte nauwelijks nog vrij werk,” zegt ze er in een interview over. En dus besluit De Puy dat ze zichzelf weer moet uitdagen. Haar hele leven heeft ze al last van angsten en het is tijd om haar grootste angst aan te pakken: alleen op reis. Ze besluit drie maanden lang de Verenigde Staten te doorkruisen op een motor. In haar rugzak: wat kleding, camera’s, batterijen, opladers en een lichtparaplu.

Haar tocht wordt gefilmd, dus echt alleen is ze ook niet. Toch zit ze na vier dagen alleen reizen al in de rats. Zo zegt ze in de documentaire: “Ik wil gewoon dat het allemaal snel voorbij is. Ik weet dat de reis belangrijk is en dat ik ervan moet genieten.” Even is ze stil: “Misschien moet ik een serie maken met honderd zelfportretten, dan hoef ik mijn hotelkamer tenminste niet uit.”

Het komt allemaal goed

‘Doe niet zo moeilijk’, zullen sommige mensen misschien denken als ze De Puy zien worstelen. Ja, ze heeft al haar leven lang last van angsten. Zo volgde ze een opleiding tot directiesecretaresse om maar niet het dorp waar ze vandaan kwam te moeten verlaten. Toch laat De Puy zich niet regeren door haar angsten. Op de motor bezweert ze zichzelf, als het moet tweehonderd keer, met: ‘Het komt allemaal goed, het komt allemaal goed, het komt allemaal goed’.

Door haar gedisciplineerde aanpak ziet de kijker hoe ze groeit. Ze spreekt mensen aan die in trailers langs de snelweg wonen, portretteert iedereen die op haar pad komt, ze poseert naakt samen met een drie gangster-achtig uitziende mannen in een hotelkamer en ze rijdt onverstoorbaar op haar motor door lege landschappen.

Beeld van de tentoonstelling: 'If this is true… 10.000 km through the USA on a motorcycle', Robin de Puy.

Kijk! Dit ben ik

Net als de drie voorgaande Fotografen des Vaderlands krijgt De Puy een thema toebedeeld, in haar geval is dat ‘Kijk! Dit ben ik’. Het sluit perfect aan op het werk van De Puy. De portretten die ze maakte tijdens haar roadtrip door de Verenigde Staten werden tentoongesteld in het Fotomuseum in Den Haag. “Sommige mensen stellen dat een goed portret laat zien wie de geportretteerde is, volgens mij is dit helemaal niet zo. Volgens mij zie je in mijn beelden meer wie ik ben.”

Als ambassadeur van de fotografie zal ze het komende jaar veel het land in trekken. Ze heeft er zin in, maar toch is daar altijd weer die onzekerheid. Zo zei ze in een interview met NRC: “Toen ze me belden dacht ik: wat een prachtige waardering, het is echt een eretitel. En daarna: maar kan ik het wel? Ik wil het niet half doen. Dat ze na een paar weken denken: jammer dat we haar hebben gevraagd.”

De nieuwe Fotograaf des Vaderlands was afgelopen nacht te gast in Nooit Meer Slapen. Luister hier naar het fragment:

Van 15 september tot 30 oktober is tijdens het fotofestival BredaPhoto de fotoserie en film te zien die Robin de Puy over haar oom Jan Mallan maakte.