Theater waar het publiek zelf een verhaal moet samenstellen
- Nieuws
- Theater waar het publiek zelf een verhaal moet samenstellen
[VPRO] Je ziet het goed hierboven. Dat is een makreel als ijshoorntje, met een bolletje aardbeienijs in plaats van een vissenkop. Het is de affiche van de nieuwe voorstelling IJS&VIS van Firma MES en het Nationale Toneel. De voorstelling is geïnspireerd op Romeo en Julia en vertelt het verhaal van de twee bekendste ondernemersfamilies van Den Haag: een ijssalon en een vishandel. Actrice Roos Eijmers was te gast in het NPO Radio 1-programma Kunststof om toelichting te geven.
De uitzending van Kunststof is hier terug te luisteren.
Behalve de originele insteek is IJS&VIS ook qua vorm ambitieus. IJS&VIS is begonnen met het principe dat het publiek in het verhaal zit. “Het begon eigenlijk met dat we iets wilden doen met immersive theatre”, zei Eijmers in Kunststof. “En dat is – als je het lelijk vertaalt, maar ik weet nog steeds geen ander woord – onderdompelingstheater. Dat je een wereld maakt of bouwt waar je als publiek vervolgens vrij doorheen kan lopen en je eigen verhaal samenstelt. Het is bijna een game of installatie, maar het is ook theater.”
Het is dan wel van belang dat het een verhaal is waar mensen ook daadwerkelijk aan mee willen doen. “Wat altijd goed werkt bij immersive theatre is dat je een verhaal kiest dat iedereen eigenlijk al kent”, zei Eijmers. “Zodat je niet verdwaalt of denkt: help ik snap er niks meer van. Je kiest een Shakespeare, of iets waarvan iedereen wel weet hoe het ongeveer gaat.” Dat is precies wat ze deden. Het werd Romeo & Julia.
Talamini & Simonis
Zo kwamen ze bij de twee ondernemersfamilies waar IJS&VIS om draait: de familie Talamini en de familie Simonis. Bij een Hagenees zouden deze namen al belletjes kunnen doen rinkelen. Talamini is de naam van de familie achter IJssalon Florencia – in 1932 in Den Haag gevestigd en nu de grootste ijssalon van de stad. Inmiddels serveert de vierde generatie van de familie Simonis in Scheveningen de beste vis die je in de stad kunt krijgen. Beide ondernemingen hebben een rijke geschiedenis in Den Haag.
“Toen kwamen die twee families. En toen dachten we: die tegenstellingen tussen die families zijn zo interessant. Dat Simonis altijd maar vooruit wil denken en wil vernieuwen. Er werken eigenlijk alleen maar mannen in dat bedrijf. Daartegenover staat dat ambachtelijke van het ijs van de Talamini-familie die alles wil houden zoals het altijd was, zoals oma en opa het hebben bedacht. Waar niks mag veranderen. En daar werken vooral heel veel vrouwen. En toen dachten we: de zoon van de ene moet verliefd worden op de dochter van de andere. Dan hebben we Romeo & Julia.”
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
'Heel eng en niet per se leuk'
Zoals je misschien wel leest is IJS&VIS een project dat ervaren moet worden. Het principe van immersive theatre is juist dat het verhaal je niet wordt uitgelegd maar dat je erdoor omringd wordt. Maar weet wel waar je aan begint. Voor veel mensen is de vervaging tussen de rol van participant en toeschouwer een eng idee. Je moet er wel klaar voor zijn om het verhaal naar je hand te zetten.
“We hebben gemerkt dat mensen die vaak naar theater gaan en er een bepaald beeld van hebben het heel eng vinden en niet per se leuk”, zei Eijmers. “Het is ook heel spannend. Ik denk echt dat er mensen zijn die het helemaal niet leuk vinden dat ze niet op een tribune mogen zitten en gewoon een verhaal tot zich krijgen. Maar we merken dat de wat jongere, avontuurlijke mensen het fantastisch vinden.”
IJS&VIS is tot en met 15 oktober te zien op de Binckhorstlaan 135 in Den Haag.