'De geschiedenis van mijn sok' is het NPO Radio 1 Non-Fictie Boek van de Maand november

"Falke, wat betekent die naam naast de witte sok en het incidentele nylonkousje? Als laatste naamdrager krijgt Jonah Falke de verantwoordelijkheid voor de toekomst van het Falke geslacht. Een verantwoordelijkheid die hij met enige tegenzin draagt maar hem tegelijkertijd nieuwsgierig maakt naar het verhaal van zijn voorgangers."

Aangrijpende memoires

"Met de aangrijpende memoires van zijn opa op zak start hij een grondig onderzoek naar het verleden van de familie Falke. Het verstrijken van de tijd is daarbij bepalend en het lukt Falke die ruimte in de taal weer te geven. Zijn zoektocht stopt niet in het archief, de ontmoetingen daarbuiten, van iedere voorbijganger in zijn geboortedorp, tot de caféhouder in het Duitse plaatsje waar hij de Falke fabriek bezoekt, krijgen een bepalende plek in het verhaal.

Hij tekent al zijn belevenissen op tot in de allerkleinste details. Zijn alertheid is aanstekelijk en de lezer blijft daardoor verzonken in de tekst zodat geen aanwijzing over het hoofd wordt gezien. Alles wat het verhaal van de familie Falke tot leven laat komen, wordt met zorg bestudeerd. We leren aandachtig te luisteren, want ook wanneer de woorden ontbreken, wordt er veel gezegd. We balanceren tussen het heden en het verleden."

Gesprekken met familieleden

"Wie durft de waarheid onder ogen te zien en wie klampt zich vast aan een verzonnen werkelijkheid? Een vraag die altijd onbeantwoord zal blijven, vormt de kern van de storm die tijdens de vele gesprekken met zijn familieleden in de gedachten van Falke moet hebben gewoed. We raken doordrongen van het feit dat de geschiedenis onder onze voeten ontstaat.

Het vervolmaken van je eigen familiegeschiedenis heeft onherroepelijk ook een effect op de persoon die je bent en uiteindelijk zal worden. Het is een ontwikkeling die we als lezer van dichtbij mogen meemaken, hoe verschillende levensverhalen samen in kracht toenemen en langzaam bij de schrijver gaan horen. Alsof Jonah Falke een klein onderdeel van zichzelf terugvindt waarvan hij het bestaan nooit heeft geweten.

Falke, de naam verandert langzaam in een doordringende metafoor. Familie als sok, gemaakt van een stof die aanvoelt als je eigen huid, die je argeloos draagt en zelfs met gemak kwijtraakt. Zodra een sok niet goed zit, voel je dat bij iedere stap. Het familieverhaal van Falke steekt genoeg om het niet snel te vergeten."

Eervolle vermelding

Iedere maand heeft boekenredacteur Diest ook een eervolle vermelding voor een boek of schrijver. Dit keer brengt ze een ode aan Toon Tellegen, naar aanleiding van zijn nieuwe boek Waar gaan we eigenlijk heen.

Diest: "'Op een dag besloot de giraffe een feest te vieren voor dieren met een lange hals.'

Het geluk dat samengaat met het lezen van deze zin, het kleine sprongetje in je gedachten, is meer dan het vieren waard. Alles wat onmogelijk is, is nooit onzinnig. We proberen alles met overgave, iedere val voelt als vliegen, ieder einde als een begin. We bekijken ons gevoel, samen met de krekel keren we onszelf binnenstebuiten, we gaan met de mier opzoek naar het niets en komen terecht in het alles. De eekhoorn draagt onze ernst, de mier ons verlangen.

Alles wat zwaar voelt, wordt net ietsje lichter, Toon Tellegen verlost ons van de last van het leven, iedere pagina een beetje meer. Eenmaal verzonken in de wereld van Tellegen, verstomt het lawaai om ons heen, zijn we even bevrijd van de dagelijkse ongemakken en de nieuwsgierigheid neemt het helemaal van ons over. Eindeloos zijn onze gedachten en hoewel we het vaak niet weten, denken we hartstochtelijk voorbij iedere grens. Er zijn wijsheden die we na het lezen van het boek altijd met ons mee zullen dragen, de dingen die erg tegenvallen bijvoorbeeld, zoals bedorven honing, staartpijn en onleesbare brieven."