Nog een week tot de Duitse verkiezingen: dit moet je weten

Voor de Duitse kiezer zijn meerdere thema’s belangrijk. Ten eerste het klimaat. Duitsland moet de komende jaren meer doen om de klimaatdoelen te halen. Ambitieuze klimaatjongeren wrijven dat politici maar al te graag onder de neus. Maar er zijn ook mensen die bang zijn dat met de vergroening van de economie, hun baan in de oude industrie op de tocht komt te staan.

Daarnaast is sociale ongelijkheid een groot thema deze verkiezingen. Voor wie weinig te besteden heeft is Duitsland een duur land: mensen met een fulltimebaan kunnen niet altijd rondkomen, en sommige gepensioneerden moeten blijven werken om de huur te kunnen betalen.

Maar de lijsttrekkers zoeken het ook in andere onderwerpen. Wanneer krijgt Duitsland nou eens overal in het land goed werkend internet? Hoe moet het, inmiddels in de vierde golf, verder met corona? En welke lessen moeten er worden getrokken uit de watersnood die het westen van Duitsland afgelopen zomer trof?

Twee kanshebbers

Twee ‘Kanzlerkandidaten’ maken kans om Merkel op te volgen en om met al deze dossiers aan de slag te gaan: de huidige deelstaatpremier van Noordrijn-Westfalen Armin Laschet (60) van de CDU/CSU, en minister van Financiën Olaf Scholz (63) van de SPD.

Laschet werd lange tijd gezien als de gedoodverfde winnaar. Als premier van de deelstaat met de meeste inwoners heeft hij laten zien dat hij kan besturen en compromissen kan sluiten met uiteenlopende partijen. Duitse kiezers waarderen dit soort continuïteit en voorspelbaarheid, en minder het experiment.

Toch lopen de kiezers niet warm voor Laschet. Ze vinden hem kleurloos, onduidelijk en te weinig een leider. Dat hij op beelden uit het watersnoodgebied lachend te zien was terwijl de Duitse president net zijn medeleven met de slachtoffers uitsprak deed Laschet ook geen goed. Áls de CDU/CSU de verkiezingen winnen, dan is dat eerder ondanks dan dankzij Laschet, zo klinkt het.

Daar lijkt de SPD van Olaf Scholz van te profiteren. Als minister van Financiën heeft hij miljarden euro's aan coronasteun onder de bevolking verdeeld. En ook na de overstromingen was hij weer 'de man met het geld'. Scholz staat bekend als een degelijke, saaie bestuurder. Juist die eigenschappen lijken nu goed aan te slaan bij mensen die in hem méér een nieuwe Merkel zien dan in Laschet: in enquêtes komt Scholz steevast als meest geschikte bondskanselier naar voren.

Eerder werd ook veel verwacht van Groenen-lijsttrekker Annalena Baerbock, maar die verwachtingen komen tot nu toe niet uit. Na een optimistisch begin volgde een reeks blunders, en ook haar gebrek aan bestuurservaring is een zwakke plek gebleken. Baerbock blijft de jonge frisse vrouw tussen twee oudere mannen, alleen al daarom zullen veel jonge en progressieve Duitsers op haar partij stemmen. Maar dat lijkt op dit moment niet voldoende om uiteindelijk ook bondskanselier te kunnen worden.

Belangrijk voor Nederland

Natuurlijk gaan Duitse verkiezingen in de eerste plaats over Duitsland zelf. Maar de uitkomsten ervan zijn ook voor ons in Nederland belangrijk. Want voor het land waar Nederland economisch het sterkst aan verbonden is maakt het nogal wat uit wie daar in de regering zit. En daarnaast beslissen de Duitse verkiezingen wie de facto de nieuwe leider wordt in Europa. Want als land met de meeste inwoners en sterkste economie heeft Duitsland daar de grootste vinger in de pap.