De rechtszaak van vier Nigeriaanse weduwen tegen Shell: 27 jaar strijd voor gerechtigheid

In 1995 werden de Ogoni Negen oneerlijk berecht. Boff Tonella vertelt dat de mannen door het militaire regime in Nigeria beschuldigd werden van het vermoorden van vier Ogoni leiders. Een van de weduwen heeft Shell eerder voor de rechter gesleept in de Verenigde Staten vertelt Boff Tonella. Daar is tien jaar geprocedeerd tegen Shell, maar de zaak werd niet-ontvankelijk verklaart in de VS. Destijds was Shell nog deels Nederlands en daarom is de weduwe naar de rechter in Nederland gestapt.

Conflict

De geschiedenis van deze zaak gaat terug tot 1956, toen er olie ontdekt werd in de Nigerdelta. Hier kwamen veel oliebedrijven op af, waarvan Shell een van de grootste was. Sindsdien heeft de lokale bevolking te kampen met olielekkages en die hebben een verwoestend effect op de omgeving. De mensen kwamen hiertegen in opstand maar er werd niet naar hen geluisterd. “De regering sloeg dat op brute wijze neer. Ze pakten de demonstranten op”, vertelt Boff Tonella. “Het belangrijkste was de oliewinning en daar heel veel geld aan verdienen”.

Volgens Boff Tonella heeft Shell al die tijd druk uitgevoerd op de Nigeriaanse overheid en noemden de protestbeweging een probleem. Ze vroegen steun van de overheid en het leger om hun installaties te beschermen en leverde materiaal aan het leger zodat zij zichzelf kunnen beschermen, “terwijl ze wisten dat de protesten bloedig werden neergeslagen”, zegt Boff Tonella.

Het oppakken en executeren van de Ogoni Negen heeft ook wereldwijd geleid tot veel ophef. Amnesty heeft onderzoek gedaan naar de rol van Shell in het conflict. “Daaruit blijkt een patroon dat Shell de overheid bleef oproepen om iets te doen aan die opstanden”, zegt Boff Tonella. Ze vroegen geen aandacht voor het extreme regime en de schending van mensenrechten, maar voor het voortzetten van de oliewinning. “Eigenlijk wist Shell al dat het geen eerlijk proces zou worden”, vertelt ze.

Excuses

Esther en Victoria, twee van de weduwen, zijn gevlucht uit Nigeria na de executie. Het voelde voor hen niet veilig genoeg om de rechtszaak in Nigeria te beginnen en hadden weinig vertrouwen in het rechtssysteem. Een andere weduwe woont nog steeds in Nigeria. Boff Tonella vindt het moeilijk in te schatten wat de uitkomst zal zijn vandaag. “Het belangrijkste voor deze weduwen is dat de naam van hun mannen wordt gezuiverd en dat Shell verantwoordelijk wordt gehouden, met de publieke excuses die daarbij horen.”

Luister het hele gesprek terug in de podcast.