Oud-ambassadeur Ed Kronenburg: toetreding Zweden en Finland tot de NAVO 'verandert geopolitieke landschap in één klap'

Zowel Zweden als Finland waren jarenlang zeer gehecht aan hun neutraliteit. Kronenburg noemt de toetreding historisch, “zowel voor beide landen als voor de NAVO.”

Een historische stap

De uitbreiding is volgens Kronenburg heel belangrijk voor de NAVO. De verdragsorganisatie wordt een stuk sterker. Daarnaast wordt de grens van de NAVO met Rusland verdubbeld.

De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken stelde dat een eventuele toetreding verstrekkende gevolgen zou hebben, en gaf aan dat de Russen “er directe dreiging tegenover zullen plaatsen.” Dergelijke dreiging van de Russen moet je wel serieus nemen, “maar de vraag is of je ervan onder de indruk moet zijn” aldus Kronenburg.

Artikel 5

Formeel verandert er voor Finland en Zweden volgens Kronenburg veel, omdat de landen – zodra ze toetreden – onder Artikel 5 van het NAVO-handvest zullen vallen. Dat schrijft voor dat een aanval op één een aanval op allen is. “Dat is een zekerheid die ze kunnen incasseren.”

Volgens Kronenburg kan het nog wel “een klein jaar duren” voordat Zweden en Finland formeel lid zijn van de NAVO. “Alle lidstaten moeten nog akkoord gaan.” Kronenburg vermoedt niet dat landen dwars zullen gaan liggen als het gaat om de toetreding van Finland en Zweden tot Oekraïne. Turkije maakt nu bezwaar tegen de toetreding van Zweden, maar dat is volgens hem “allemaal voor de bühne.”

Staakt-het-vuren

De Duitse bondskanselier Scholz heeft bij Oekraïne aangedrongen op een staakt-het-vuren. Minister Hoekstra reageerde daar vervolgens op dat dat aan Oekraïne zelf is. Kronenburg: “Oekraïne zit in een totaal andere positie dan aan het begin van het conflict. Je zou kunnen zeggen dat ze aan de winnende hand zijn.”

Zolang Oekraïne in staat is de vijand terug te dringen, zullen ze volgens Kronenburg niet deelnemen aan onderhandelingen. “De vraag is wie er op dit moment belang heeft bij onderhandelen.”

EU-lidmaatschap

Oud-ambassadeur Kronenburg vindt de discussie over eventuele toelating van Oekraïne tot de Europese Unie “een non-discussie”. “Dat kan je niet formaliseren onder de huidige omstandigheden,” aangezien Oekraïne op dit moment in oorlog is. Je kan volgens Kronenburg “wel een positieve indicatie geven voor de toekomst.”