From the river to the sea, is dat jodenhaat? 'In de context van Hamas, zeker'

Hamas gebruikt de slogan om te zeggen dat alle joden die in de afgelopen eeuw naar het gebied kwamen, weg moeten. "Een vrij Palestina van de rivier (de Jordaan, red.) tot de zee (de Middellandse Zee, red.), betekent dat er geen Israël meer zal zijn. Daar is dan geen ruimte meer voor. Als je het met die intentie zegt, is het antisemitisch", vindt Van Benthem. Veel mensen die het nu roepen zullen die intentie overigens niet beseffen, denkt hij.

De slogan is overigens niet bedacht door Hamas, maar door de PLO, de Palestijnse autoriteit, in de jaren ’60. "Die hebben ze gebruikt tot aan de Oslo-akkoorden in 1993", vertelt Van Benthem. "Toen werd geweld afgezworen, dus het is altijd verbonden geweest aan de gewapende strijd tegen Israël."

Meepraten over dit onderwerp? Dat kan op het platform DIT via deze link.

Geen kwade intentie

Gerard Jonkman, directeur van The Rights Forum ziet geen kwade intentie in de slogan. "De uitspraak komt uit de jaren ’60, voordat Hamas werd opgericht. Mensen roepen op tot vrijheid, tot een einde van de bezetting van Gaza en de Westelijke Jordaanoever. De intentie die ik zie is absoluut geen jodenhaat", stelt hij.

Jonkman denkt dat mensen met 'oprechte bedoelingen' de uitspraak doen. "Dan zeggen ze: we willen een vrij Palestina waar alle inwoners dezelfde rechten hebben, moslims én joden. Voor een democratische staat", stelt hij. "Dat vindt 99% van de mensen die de slogan gebruiken." Jonkman vindt dat je niet teveel moet kijken naar de oosprong, maar het gesprek moet aangaan over de toekomst van het gebied.

Van Benthem snapt wat Jonkman zegt, maar hij vindt dat je rekening moet houden met de ontvanger. "De mensen aan de andere kant, die de aanvallen op 7 oktober hebben gezien, de grootste aanslag op Joden in Israël, op hen komt het anders over dan demonstranten bedoelen. Daar moet je ook rekening mee houden. De boodschap ligt ook in het oor van de hoorder", vindt hij.