Impasse aan het front: staat Oekraïne een 'Koreaanse oplossing' te wachten?

Geen vredesonderhandelingen

Vorige week sprak Zaluzhny, de commandant van de Oekraïense krijgsmacht, in een interview met The Economist van een patstelling in de oorlog met Rusland. Hij spreekt van een mislukt offensief en een situatie die steeds meer lijkt op de Eerste Wereldoorlog. En die situatie maakt partijen nerveus, zowel in Kiev als in Washington en verschillende Europese hoofdsteden. "Het officiële standpunt van de meeste Westerse regeringen is dat de beslissing om al dan niet te gaan onderhandelen alleen aan de Oekraïners zelf is", zegt Smeets. "Maar achter de schermen circuleren er dus wel degelijk verschillende scenario's."

De meest uitgewerkte van die scenario’s zou gebaseerd zijn op de Koreaanse oplossing van 1953. Van vredesonderhandelingen is volgens de de Rusland-expert namelijk nog lang geen sprake. "Als er al gesproken gaat worden tussen Russische en Oekraïense delegaties, dan zijn het onderhandelingen over een staakt-het-vuren of een wapenstilstand."

Koreaanse oplossing

Een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland zou iedere partij de ruimte geven om zich vast te houden aan hun claim op de betwiste grondgebieden. Ook zou het Oekraïne de kans geven om zich te herstellen, terwijl het Westen de sancties tegen Rusland in stand kan blijven houden. "Zo wordt Rusland niet al te zeer beloond voor een eventuele wapenstilstand."

Net zoals de situatie in Noord- en Zuid-Korea zouden beide landen geen vrede met elkaar sluiten en hoeven ze het voorlopig niet eens te worden over wat er moet gebeuren met de Krim en de Donbas. "De toekomst van die bezette gebieden kan zo vooruit worden geschoven."

Alleen als Zelensky niet anders kan

Hoewel dergelijke scenario’s steeds vaker ter sprake komen, acht Smeets het nog steeds relatief onwaarschijnlijk dat Zelensky op dit moment om de tafel zou gaan met de Russen. "Omdat de politieke en maatschappelijke stemming in Oekraïne zo anti-Russisch is geworden door alle oorlogsmisdaden die zijn gepleegd door de Russische bezettingsmacht, dat Zelensky zich eigenlijk niet kan permitteren om het initiatief te nemen daartoe. Hij zal alleen meegaan met de Amerikanen, en misschien wat Europese mogelijkheden, wanneer hij niet anders kan. En dan nog zal zo'n onderhandeling zich afspelen in een buitengewoon kille atmosfeer, waarbij de perspectieven op een werkelijke oplossing op langere termijn ver uit het zicht zullen blijven.'