'Hier gaan mensen dood terwijl dat niet hoeft'

In Brazilië is er verschil tussen private en publieke gezondheidszorg. De rijke mensen met een verzekering kunnen naar een private instelling. De grote massa zonder verzekering kan gratis naar een publieke gezondheidsinstelling. Maar de kwaliteit daarvan is behoorlijk onder de maat.

Spreekkamer

De Nederlandse Michelle Nysten werkt in een kliniek in de plaats Japeri, ten noorden van Rio de Janeiro. Ze studeerde geneeskunde in Nederland, trouwde met een Braziliaan en doet haar werk nu met op zijn zachtst gezegd iets andere middelen dan in Nederland.

In haar spreekkamer van zo’n vijf vierkante meter probeert ze de patiënten zo goed en zo kwaad als het gaat te helpen. Toegang tot een computer, medische hulpmiddelen of de meeste medicijnen heeft ze niet. Alleen een oud bureautje, een gammele brancard, een vies wasbakje en een oude dossierkast.

Frustrerend

Doorverwijzen naar een ziekenhuis is vaak ook een gebed zonder eind voor Nysten. "Ik moet meestal van een patiënt zelf horen wat de specialist met hem heeft gedaan. Een fatsoenlijke overdracht schrijven is er niet bij dus is het gissen wat er met de patiënt is gebeurd en wat ik er mee zou moeten doen. Frustrerend, maar we doen ons best. Het betekent wel dat er soms mensen dood gaan waar dat niet zou hoeven."

Nysten heeft niet de illusie dat dat ooit verandert. Op macroniveau kun je als arts het verschil niet maken. De geldstromen gaan in Brazilië niet richting dit soort plaatselijke gezondheidszorg. En volgens Nysten zeker niet als de burgemeester, die over het geld gaat, aan het eind van zijn termijn zit. "Daarom probeer ik ze maar op microniveau te helpen."

Zika

In de gemeente Japeri merkt Nysten weinig van het zikavirus. "Mensen komen hier gewoon voor alledaagse dingen als een bloedonderzoek of andere kleine kwaaltje. Omdat de dokter gratis is, is de gang naar de dokter snel gemaakt." Nysten wil de patienten echter niet wegsturen met een kleine kwaal. "Straks ben ik ze helemaal kwijt en dan heb je ze ook niet in het vizier als ze wel wat ernstigs hebben."

De kliniek in Japeri is volgens Nysten representatief voor de gezondheidszorg in Brazilië. In de steden is het volgens haar iets beter. Goede zorg is er wel, maar alleen in de privéklinieken. En die zijn dus lang niet voor iedereen toegankelijk.
Bekijk de vlog van verslaggever Martijn op de Facebookpagina van De Ochtend.

Luister hier de volledige aflevering van Goedemorgen Brazilië terug.

Goedemorgen Brazilië
Verslaggever Martijn Grimmius is tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro om verslag te doen. Elke ochtend vertelt hij op NPO Radio 1 de verhalen van de dag omtrent de Spelen. Daarnaast spreekt Martijn met Nederlanders die al jaren in de stad vertoeven.