India verbiedt export van witte rijst, experts vrezen voor wereldwijde gevolgen

"Ze doen dit om de binnenlandse prijzen te reguleren", vertelt India-correspondent Aletta André in het NOS Radio 1 Journaal. "De prijs van de gewone witte rijst is snel gestegen de afgelopen tijd, dat komt onder andere door de moesson. Die was op veel plekken laat en op sommige plekken heel hevig. Daardoor zijn sommige rijstplanten beschadigd, op sommige plekken is er niet eens gezaaid. De oogst zal later dit jaar daarom minder zijn, om het betaalbaar te houden wordt de export aan banden gelegd."

Verkiezingen

Indiase media speculeren dat het besluit een achterliggende reden heeft. Volgend jaar zijn er weer verkiezingen in het land en die zullen belangrijk zijn voor de Indiase president Modi. "Als de inflatie heel hoog is, zal men dat de regering aanrekenen", legt André uit. "Als hij de binnenlandse prijzen laag weet te houden, dan maakt hem dat populairder. Dat hoopt de regering."

Rijstvoorraad

Voor India zal er niet zo snel een rijsttekort volgen. Volgens André koopt de overheid in het land altijd grote hoeveelheden af van rijstboeren elk jaar. "Voor een vaste minimumprijs, die vaak boven de marktprijs ligt. Die rijst gaat het publieke distributiesysteem in, waarmee de armste mensen rijst voor echt zwaar gesubsidieerde prijzen kunnen kopen. Er is in principe altijd genoeg, voor de eigen voedselzekerheidsregels moet altijd ruim voldoende in opslag liggen."

Wel wordt er gevreesd dat de marktprijs boven de afgesproken prijs van de overheid gaat stijgen. "En dus het aanvullen van de buffer te duur zou worden voor de overheid op termijn", legt André uit. "Op korte termijn gaat het vooral over de prijzen voor de middenklassen, die geen subsidie krijgt en het meest lijdt onder inflatie."

Wereldwijde gevolgen

Indiase rijst gaat de hele wereld over. Het land is de grootste rijstexporteur. "Vooral Aziatische en Afrikaanse landen importeren echt grote hoeveelheid van de niet-basmati rijst. Overigens wil India nog wel export gaan toestaan die voor hun voedselzekerheid echt afhankelijk ervan zijn, maar dan moet er een verzoek van de overheid van dat land komen."

"Het gaat hoe dan ook de wereldwijde markt verstoren", zegt André. "India is goed voor 40 procent van alle rijstexport in de wereld. De laatste keer dat er zo’n exportverbod was, was in 2007, 2008. Het heeft toen bijgedragen aan een wereldwijde rijstcrisis." Toen steeg de prijs van rijst met zo’n 300 procent. "India kampte toen zelf met mogelijke voedselonzekerheid. Nu is dat niet zo urgent, dus het lijkt alleen te gaan om de binnenlandse prijzen. Maar wat critici ook wel zeggen is dat het niet rijmt met wat India de laatste jaren zegt: dat het opkomt voor alle ontwikkelingslanden. Juist door de inflatie door de oorlog in Oekraïne. Juist de landen die daar nu het meeste onder lijden, gaan ook het meeste last hebben van dure rijst."