De aanjagende rol van protestmuziek in Iran

Melancholische gevoelens

Op 6-jarige leeftijd vertrok journalist en podcastmaker Mina Etemad met haar familie uit Iran. Het nummer Morghe Sahar van Mohammad Reza Shajarian roept bij haar, en vele andere Iraniërs, melancholische gevoelens op. "De titel van het nummer luidt De vogel van het ochtendgloren en het lied is zo’n 100 jaar geleden geschreven. "

"Het had toen al een revolutionaire betekenis, omdat het destijds werd gebruikt als protestlied om te strijden tegen onderdrukking. Die betekenis heeft het lied altijd gehouden, maar de klanken brengen Iraniërs ook terug naar de tradities waarmee ze zijn opgegroeid", vertelt Etemad.

Muziek als vorm van protest

Vorig jaar braken in Iran grote protesten uit na de dood van een jonge Koerdisch-Iraanse vrouw, Mahsa Amini. Zij overleed nadat ze gearresteerd was voor het niet correct dragen van haar hoofddoek. Bij de protesten trad het Iraanse regime hard op. In die protesten speelde muziek een aanjagende rol, vertelt Etemad: "Muziek kan hoop geven aan mensen, de moed verhogen en mensen doen beseffen waar het om draait. Een bekende artiest die tijdens de protesten van vorig jaar revolutionaire rapmuziek maakte, is bijvoorbeeld Toomaj. Met zijn teksten gaat hij keihard tegen het Iraanse regime en hun wandaden in, zo ook in het nummer Faal."

Gevangenisstraf van zes jaar

De prijs die artiesten met het uitbrengen van protestmuziek betalen is hoog. "Een paar dagen na het uitbrengen van Faal werd Toomaj opgepakt, waarna hij lange tijd in een isoleercel heeft gezeten. Vervolgens heeft zijn proces plaatsgevonden en daarin is bepaald dat hij een gevangenisstraf van zes jaar en drie maanden krijgt. Bovendien mag hij twee jaar lang geen muziek uitbrengen en het land niet verlaten. Een hoge straf voor het uiten van je mening", aldus Etemad.

Do Panjereh van Googoosh

Van Ons (vertaald door Mina Etemad)

Een protestlied waarvan de maker, vanwege het grote risico dat het publiceren van dit soort songs met zich meebrengt, onbekend is.