De twee gezichten van Italië

Vele Italianen zochten begin jaren vijftig van de vorige eeuw hun geluk in het buitenland, zegt Weststeijn. En daarbij hebben ze ook hun culinaire gewoontes meegenomen. ''De pizza was voorheen een straatgerecht in Napels. Toen men in de VS het zo lekker vond, werd het toegeschreven aan de Italiaanse keuken. Een klein lokaal element als pizza werd bepalend voor de hele cultuur van het Zuid-Europese land.''

Muziek heeft daar ook een grote rol gespeeld in de cultuur, benadrukt de schrijver. ''Het nummer Lacreme Napulitane van Roberto Murolo is daar een goed voorbeeld van. Je hoort het heimwee-gevoel van een Napolitaanse jongen die een brief schrijft aan zijn moeder tijdens Kerst.''

De afgelopen decennia is Italië steeds meer veranderd in een immigratieland. Vele migranten uit Afrika zijn het land binnengekomen. ''Rapper Ghali bracht een paar geleden een nummer uit dat heel lang op nummer een van alle hitlijsten stond. Het lied heet lieve Italië en geeft de spanningen aan tussen migranten en conservatieve Italianen aan. Je hoort in de tekst: ik ben hier thuis en ik houd van Italië.''

Daarmee is Italië een land met twee gezichten, vertelt Weststeijn. ''Vooral conservatieve Italianen hebben zich lang verzet tegen de komst van migranten.'' Maar desondanks ziet de schrijver toch een aanknopingspunt tussen beide groepen. ''Toch zijn het dezelfde Italianen die veel familieverhalen hebben over migratie. Die weten als geen ander wat het betekent om te emigreren. In die zin is er meer erkenning.''

Naast de rijke traditie en lange historie is Italië ook het land van politieke chaos. Recentelijk is premier Draghi opgestapt en staan er nieuwe verkiezingen voor de deur. ''Instabiliteit lijkt wel de stabiele factor in de Italiaanse politiek'', zegt Weststeijn.

Tegelijkertijd ziet de schrijver extreemrechts aan populariteit winnen in het land. De extreemrechtse Fratelli d'Italia, die ook wel wordt omschreven als een post-facistische partij, is aan kop in de peilingen. ''Dat heeft te maken met de migratiecrisis. En met het feit dat deze partij als enige niet de regering van Draghi steunde. Daarmee vertegenwoordigt Fratelli d'Italia het tegengeluid van Italianen die zich verzetten tegen het establishment.''

Ook in de politiek speelt muziek een belangrijke rol. Het lied Ma il cielo è sempre più blu van Rino Gaetano wordt vaak gedraaid op partijbijeenkomsten van Fratelli d'Italia. ''Grappig, want dit is een nummer dat in de jaren zeventig door linkse groeperingen werd ingezet.