Buitenland
VPRO

Journalisten in Hongkong weten niet meer wat ze mogen schrijven: 'Er heerst zelfcensuur'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Journalisten in Hongkong weten niet meer wat ze mogen schrijven: 'Er heerst zelfcensuur'

In Hongkong zijn twee redactieleden van een gerenommeerd nieuwsplatform veroordeeld voor opruiing. Volgens critici is het een nieuw dieptepunt voor de persvrijheid in het land. Drieëntwintig landen, waaronder Nederland, uitten daarover deze week hun ernstige zorgen. Is er nog iets over van de vrije pers in Hongkong? Daarover te gast in Bureau Buitenland: onderzoeker Lokman Tsui, die in Hongkong lesgaf aan de school voor journalistiek.

Video niet beschikbaar

Stand News

De twee veroordeelde journalisten, Chung Pui-kuen and Patrick Lam, waren redactieleden van Stand News, een populair nieuwsplatform dat al eerder door de regering in Hongkong is opgeheven. De aanklacht wegens opruiing gaat over een aantal opiniestukken die niet door henzelf zijn geschreven, maar alleen door Stand News zijn gepubliceerd. Het platform zelf werd al eerder opgedoekt.

"Stand News was een heel belangrijk medium", zegt Lokman Tsui. "Het scoorde heel hoog op geloofwaardigheid onder burgers. Het was kritisch, maar fair en professioneel. Tijdens de grote protesten in Hongkong van 2019 keek haalde iedereen er zijn nieuws vandaan. Dus het was voor mij emblematisch voor de vrije journalistiek."

Quote

De overheid heeft er alle belang bij om te doen alsof er niets aan de hand is, zodat bedrijven gewoon naar Hongkong blijven komen

Lokman Tsui, onderzoeker

foto: ANP

Stand News-redacteur Chung Pui-kuen verlaat de rechtbank na zijn veroordeling

Ongekende repressie

In 5 jaar tijd is Hongkong 62 plekken gezakt in de wereldwijde ranglijst voor persvrijheid.
Dat ervaren ook de voormalige journalistiekstudenten van Tsui. "Veel van mijn studenten zijn van baan veranderd, sommige zitten zelfs al in de gevangenis. Ze worden lastiggevallen vanwege hun werk, of hun familieleden worden belaagd."

Na de protesten van 2019 trad een nieuwe veiligheidswet in werking, die in maart dit jaar nog werd uitgebreid. Critici noemen het een middel voor ongekende repressie, maar volgens de regering zelf is die wet nodig voor de stabiliteit van Hongkong, en kan burgers die geen kwade intenties hebben niets overkomen. "De overheid heeft er alle belang bij om te doen alsof er niets aan de hand is", zegt Tsui, "zodat bedrijven gewoon naar Hongkong blijven komen. Ook China houdt het graag enigszins 'open', omdat het wil dat Hongkong zijn brugfunctie tussen Beijing en het Westen behoudt. Maar wel op een manier die China uitkomt."

Quote

Ook de waarheid kan worden gezien als een bedreiging voor de nationale veiligheid.

Lokman Tsui werkte als docent in Hongkong

Spiraal van stilte

De toenemende repressie heeft geleid tot een leegloop in Hongkong. Tsui: "Veel bedrijven en NGO's hebben Hongkong verlaten, net als burgers. En bij de mensen en instituten die er nog zijn heerst er een enorme cultuur van zelfcensuur. Toen ik bij de universiteit zat kreeg ik ook te horen: je moet wel alleen dingen doen die legaal zijn. Maar niemand weet waar de grens ligt, of hoe breed die veiligheidswet is. De waarheid kan worden gezien als bedreiging voor de nationale veiligheid. Het is een spiraal van stilte."

Harris weet Trump te prikkelen & Journalisten in Hongkong krijgen het nóg lastiger - Bureau Buitenland

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie