Treinramp legt zwakke plekken bloot van Griekse rechtsstaat

Op 28 februari 2023 botsten een goederentrein en een passagierstrein tussen Thessaloniki en Athene frontaal op elkaar. Het was de dodelijkste spoorwegramp in de Griekse geschiedenis. Een menselijke fout, zei de overheid. Maar al direct na het ongeluk gingen mensen de straat op, uit protest tegen achterstallig onderhoud aan het Griekse spoornetwerk.

In de media kreeg ondertussen premier Mitsotakis een podium om te beargumenteren dat het ongeluk waarschijnlijk gevolg was van een menselijke fout, vertelt Tersago. "Dat werd door de massamedia kritiekloos herkauwd. Er werd bovendien een geluidsfragment van de stationschef gepubliceerd ter ondersteuning van het verhaal. Maar nu blijkt dat met dat fragment is geknoeid: het gaat om een montage."

Zelfcensuur

Hoewel onderzoeksjournalisten proberen de onderste steen boven te krijgen, wordt het hen niet makkelijk gemaakt in Griekenland, vertelt Jasmijn de Zeeuw. "Zij doen belangrijke onthullingen, maar dat wordt niet overgenomen in de massamedia, waardoor de controlerende werking daarvan helemaal weg is."

De Zeeuw onderzoekt voor Free Press Unlimited de persvrijheid in onder andere Griekenland, en ze is bezorgd over de situaties waarmee journalisten te maken krijgen. "Het gaat om fysieke aanvallen op journalisten, om het feit dat er twee onopgeloste moorden zijn op journalisten, en om de algemene druk die journalisten ervaren waardoor ze zelfcensuur toepassen."

"Na de bezuinigingspolitiek die ten tijde van de Kredietcrisis werd doorgevoerd, konden een aantal onafhankelijke mediabedrijven de eindjes niet meer aan elkaar knopen", licht correspondent Tersago toe. Dat had grote gevolgen: commerciële media kwam in handen van een kleine groep mensen, en de publieke omroep kwam uiteindelijk onder controle te staan van de premier.

Geen maatregelen

Het heeft tot gevolg dat de Grieken steeds minder vertrouwen hebben in hun eigen overheid, zegt hij. "Als je bij een rondvraag gaat kijken: hoeveel vertrouwen heb je in de media, dan is dat bedroevend laag – onder de tien procent."

Niet alleen in Griekenland zijn er zorgen. Het Europees Parlement nam vorige maand een resolutie aan waarin ernstige zorgen worden uitgesproken over de persvrijheid in Griekenland. Tot concrete gevolgen heeft dat echter nog niet geleid, volgens De Zeeuw. "Echte maatregelen, zoals het opschorten van fondsen, worden tegen Griekenland nog niet ondernomen. Terwijl dat wel mogelijk zou zijn."