Buitenland
BNNVARA

Was Churchill een held, racist of allebei?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Was Churchill een held, racist of allebei?

Is Winston Churchill nog steeds de vader des vaderlands voor veel Britten? Of is er alle reden om ook hem van zijn sokkel te trekken, vanwege een racistisch verleden? In De Nieuws BV schilderen Lia van Bekhoven, correspondent in Groot-Brittannië en historicus Arend Jan Boekestijn een portret van de illustere staatsman.

Winston Churchill: Held of racist?

Video niet beschikbaar

Vorige week moest ook het standbeeld van Winston Churchill in hartje Londen eraan geloven. Tijdens een antiracisme demonstratie werd het prominente beeld beklad met de woorden 'is a racist'. Demonstranten dreigden het beeld van zijn sokkel te trekken, maar zover kwam het niet. Het standbeeld staat sindsdien ter bescherming in een grote doos.

Quote

Wie aan Churchill komt, komt aan de essentie van hoe de Britten zichzelf zien.

Lia van Bekhoven

Van Bekhoven: "De Britten vinden dit absurd en vreselijk. Het is een trap op de nationale ziel." Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt, want zo'n 10 jaar geleden kreeg een man 30 dagen celstraf omdat hij een plak gras op het hoofd van Churchill's standbeeld had gezet. "Voor de meeste Britten komt Churchill het dichtst in de buurt van de status van een held of heilige. Wie aan Churchill komt, komt aan de essentie van hoe de Britten zichzelf zien."

Boris Johnson

Ook de Britse premier Boris Johnson heeft zich uitgesproken tegen het bekladden van het standbeeld. "Winston Churchill is een nationale held en nu moet zijn standbeeld beschermd worden tegen gewelddadige aanvallen. Dat is absurd en verkeerd." zei hij tegen de pers.

Van Bekhoven: "Hij spiegelt zich altijd aan Winston Churchill. Hij gebruikt deze bekladding van het beeld om zich op te werpen als de grote verdediger van Churchill. En daarmee gaat hij verder dan de bedoeling was van de activisten. Er is niemand die dat beeld weg wil hebben."

Racist

Volgens Van Bekhoven moeten we naar Winston Churchill kijken met de kennis van toen. "Churchill was een racist in de letterlijke zin van het woord. Hij geloofde echt dat je mensen kon opdelen in de categorie van huidskleur." Churchill zei honderd jaar geleden dat 'de ariër zou triomferen'. Dat was volgens Van Bekhoven destijds al omstreden: "Mensen zeiden toen al dat er wat dat betreft geen verschil was tussen Churchill en Hitler."

Boekestijn, historicus en oud politicus, weet dat er vele gevoelige kwesties aan Churchill kleven. "Er is ook nog gifgas gegooid op Irak, hij heeft in Afghanistan en Pakistan vreselijke dingen gedaan, in Sudan zijn er afschuwelijke dingen gebeurd en in Zuid-Afrika noemde hij mensen 'kaffers'. Hij was een echte imperialist."

Quote

Iemand kan én slecht én goed zijn. Bij de meeste mensen is dat zo.

Arend Jan Boekestijn

Tweede Wereldoorlog

Ondanks alles is Boekestijn toch ook een beetje fan van Winston Churchill: "Iemand kan én slecht én goed zijn. Bij de meeste mensen is dat zo. Zijn bijdrage aan de bevrijding van West Europa is natuurlijk in goud opgeschreven. Hij heeft de grootste boef van allemaal, Hitler, mede helpen verslaan. Dat is een enorme bijdrage. "

Dat vond Churchill zelf ook. In een beroemde speech uit 1940 zei hij tegen zijn parlement: 'Laten we onze plicht doen, zodat mensen over duizend jaar nog steeds over The British Empire kunnen zeggen: This was their finest hour.'

Volgens Van Bekhoven is de Tweede Wereldoorlog nog steeds het moment dat Groot-Brittannië van nu definieert. "Wat de Britten betreft stonden ze er in de Tweede Wereldoorlog dankzij Churchill alleen voor. Zij hebben alleen de nazi's verslagen. Die mythe is de reden dat de Britten zichzelf zien als exceptioneel. Ze kunnen op eigen benen staan en hebben niemand nodig. Dat heeft geleid tot Brexit."

Disclaimer

Wat te doen met het standbeeld van Churchill middenin Londen? Volgens Boekestijn is met het weghalen van een standbeeld de geschiedenis nog niet weg. "Je kunt met informatie bij het standbeeld precies vertellen wat iemand gedaan heeft, ook de donkere kanten. Ik ben er zelf ongelukkig mee, als we overal standbeelden gaan weghalen."

Ook Van Bekhoven is van mening dat het Churchill standbeeld moet blijven staan, maar dat er meer tekst bijgezet moet worden. "En dat je de geschiedenis moet gaan herschrijven. Een van de redenen waarom de Britten zichzelf zo zien, is dankzij Churchill die als overwinnaar de geschiedenis zelf geschreven heeft."

Winston Churchill: Held of racist?

Video niet beschikbaar

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie