‘Chinese migranten vechten tegen stereotypen'

Nieuw bestaan

"Hoe Chinees ben jij? Je bent toch écht Chinees." Die sturende vraag kreeg Jean Kwok eerder voorgeschoteld in een documentaire. Ten onrechte, zegt ze. "Als migrant is je identiteit vaak ingewikkelder. Ik ben Chinees, Amerikaans én Nederlands."

Haar ouders zijn vanwege de Culturele Revolutie het Chinese vasteland ontvlucht en in Hongkong beland, de stad waar Kwok geboren werd. Op vijfjarige leeftijd emigreerde zij met haar familie naar de VS.

Inmiddels woont ze al meer dan twintig jaar in Nederland, vanwege de liefde. "Aangezien Hongkong in 1997 door de Britten werd teruggegeven aan China, zou de stad niet voor altijd in democratische vrijheid kunnen leven, wisten mijn ouders." En dus kozen haar ouders voor een nieuw bestaan in Brooklyn. "Ik snap die keuze volledig. Hier kan ik in vrijheid leven. Maar migrant zijn is ook moeilijk. Je verliest een deel van je identiteit: je taal, je huis, je bankrekening, alles raak je kwijt."

Tempel

Doordat Kwok kon studeren aan de Harvard-universiteit, wist ze uit de armoede te klimmen. Iets waar ze dankbaar voor is en dat ook graag uit in de tempel in Chinatown, waar ze vroeger regelmatig met haar moeder kwam. "Ik had nooit kunnen bedenken dat ik, begonnen in een kledingfabriek waar ik 1,5 cent per kledingstuk verdiende, auteur zou worden." En dat van romans die in twintig landen worden verkocht.

Onzichtbaar

De verhalen die ze schrijft gaan over Chinese emigranten, gebaseerd op haar eigen leven. “Die zijn nodig om te laten zien hoe divers mensen van Chinese afkomst kunnen zijn.” Volgens Kwok is er meer aandacht gekomen voor de emancipatie van mensen met een Chinese achtergrond, “die vaak zo onzichtbaar zijn in de (Amerikaanse) samenleving, en vechten tegen de schadelijke mythe van de modelminderheid” – de aanname dat van alle minderheden in de maatschappij de Chinezen het het beste doen. “Maar door de Trumpjaren is er veel schade aangericht. (…) Willen we af van het stereotiepe beeld van Chinezen, dan moeten we meer verhalen over hen horen.”