Is de EU verantwoordelijk voor het welzijn van migranten in Turkije en Libië?

"Staten hebben een verplichting om mensenrechten ook daadwerkelijk te waarborgen", vertelt Annick Pijnenburg. "Op het eerste gezicht lijken de rechten van migranten en vluchtelingen die worden opgevangen in landen als Turkije en Libië misschien niet de verantwoordelijkheid van de Europese Unie." Maar uit het juridisch onderzoek van Pijnenburg blijkt nu dat het welzijn van deze mensen toch ook een taak is, bijvoorbeeld van de EU als die een migratiedeal sluit.

Het probleem verschuiven

"Je kunt niet zeggen: omdat mensen onze grens niet zijn gepasseerd, vallen ze niet onder onze verantwoordelijkheid", zegt Pijnenburg. "Op deze manier kun je het probleem gewoon niet verschuiven. In mensenrechtenverdragen ligt namelijk vastgelegd dat de Europese Unie medeverantwoordelijk is voor diegene die vanwege EU-migratiedeals Europa nooit hebben kunnen bereiken. En omdat de leefomstandigheden in Turkije en Libië voor migranten vaak niet goed zijn, kan de Europese Unie daarvoor medeverantwoordelijk worden gehouden."

Kunnen migranten in deze gebieden straks bij de Europese Unie aankloppen voor ondersteuning? En wat zijn de gevolgen van soortgelijke deals in de Verenigde Staten en Australië? Annick Pijnenburg vertelt uitgebreid over haar onderzoek in VPRO-programma Bureau Buitenland.

Meer verhalen over en uit het buitenland?

In VPRO's Bureau Buitenland zijn dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Luister hier alle afleveringen.