'Het woord crisis is aan inflatie onderhevig'

"Het is een soort hockeystickdiagram. Er werd af en toe wel over crises gesproken, aan het begin van de negentiende eeuw, in het midden van de negentiende eeuw, na de eerste Wereldoorlog. En dan ineens zie je vanaf 2000, 2001, het gebruik van het woord crisis. Dat is aan inflatie onderhevig. Alles is nu een crisis: de Schipholcrisis. Dat is verschrikkelijk voor de passagiers in de rij, maar het is geen nationale crisis", vertelt de professor in het wetenschapsprogramma.

De geschiedenisprofessor schreef het essay 'Crisis!', dat in het najaar verschijnt, over de crises en het crisisbesef, van 1800 tot nu. De Graaf deed dat in het kader van de 'Maand van de Geschiedenis', in oktober.

Wat is een crisis?

De Graaf: "Ik bekeek voor mijn essay verschillende protesten, ordeverstoringen en demonstraties tegen de regering. Je hebt in de jaren '70 en '80 de krakersrellen, daar zette de regering tanks in, daar vielen gewoon doden."

Uri Rosenthal, Nederlandse politicoloog, bestuurskundige en politicus, probeerde het begrip 'crisis' te vatten. Wanneer is iets nou een crisis? De Graaf vertelt dat volgens Rosenthal vitale belangen in het geding moeten zijn, en er moeten elites zijn die vinden dat dat ook het geval is. De Graaf: "Je zou dus kunnen zeggen, als er ergens iets overstroomt en mensen maken zich er niet druk om, dan is het geen crisis."

Hyperinflatie tijdens Weimar: wat staat ons nu te wachten?

Presentator Jort Kelder vraagt ook nog even naar de hyperinflatie ten tijde van Weimar. Is die situatie vergelijkbaar met de prijsstijgingen nu? "Het is niet te vergelijken, het slaat nergens op. Toen was er geen geld, er lag niks in de winkels. Vandaag liggen de schappen nog vol. En daarmee wil ik niks afdoen aan het leed van de mensen aan de onderkant van de samenleving, maar het is echt van andere orde."