Weten wat meeuwen eten: dat is te zien in het bloed
- Nieuws
- Weten wat meeuwen eten: dat is te zien in het bloed
Wat eet een meeuw? Om die vraag te beantwoorden kan je kijken naar de braakballen, met onverteerde visresten (of spareribs) die je naast een meeuwennest vindt. Maar het kan ook moderner, weet bioloog Roos Kentie van de Universiteit van Amsterdam. "Het type eten van een meeuw, van land of van zee, hoog of laag uit de voedselketen, laat zijn sporen na in het bloed van de vogel", vertelt zij in Vroege Vogels.
Wat eet een meeuw?
Chemische vingerafdruk
Om te zien welk eten de meeuwen eten en welk eten ze naar hun jongen brengen, neemt Kentie een piepklein beetje bloed af bij de jonge vogels. In het laboratorium onderzoekt ze dat op de verschillende vormen van stikstof, koolstof en fosfor die in het bloed zitten. "Van bijvoorbeeld stikstof bestaat een zware en een lichtere variant, de zogenoemde isotopen. De verhouding tussen zware en lichte isotopen verandert naarmate je hoger in de voedselketen komt. Planten, wieren en algen hebben een andere stikstofverhouding dan predatoren zoals roofvissen."
Kentie: "Door naar de verhouding in het bloed van een jonge meeuw te kijken, kunnen we dus zien of dat jong vooral plantaardig of dierlijk voedsel heeft gekregen. En we kunnen dus zelfs zien of dat dierlijke voedsel laag uit de voedselketen komt, zoals garnaaltjes, of hoger, zoals kabeljauwen of andere roofvissen."
foto: Rob Buiter
Bloedonderzoek aan Texelse meeuwen (c) Rob Buiter
Land- of zeehap
Ook koolstof heeft twee verschillende vormen, vertelt Kentie. “De verhouding tussen licht en zwaar koolstof vertelt iets over de herkomst van het voer. Op land is die verhouding namelijk anders dan op zee.”
Eén van de uitkomsten van het onderzoek tot nu toe, is dat de ouders hun eten aan lijken te passen op de voedselbehoefte van de meeuwen. Kentie: “Een mannetje dat iedere dag met een klein GPS-zendertje op zijn rug op en neer vliegt naar Amsterdam, blijkt toch zeevoedsel naar zijn jongen te brengen. Ook andere ouders die zelf ‘een landhap’ eten, brengen hun jongen vaker zeevoedsel. Je zou dus kunnen denken dat de ouders weten wat beter is voor hun opgroeiende jongen.”
Veranderende wereld
Kentie doet haar onderzoek in één van de meeuwenkolonies op Texel, samen met Kees Camphuysen van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, die deze kolonie al vijftien jaar volgt. “Eén van de belangrijke vragen is: wat doet onze veranderende omgeving met zeevogels als de kleine mantelmeeuw en de zilvermeeuw. We zetten windmolenparken op zee, we vissen met grote vissersboten die hun bijvangst wel of niet overboord mogen zetten, het klimaat verandert, … Al die dingen kunnen invloed hebben op het leven van vogels.”
Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.
Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.