'Steeds minder mensen kwamen naar de publieke executies toe'

De gevangen komen vermoedelijk vrij nadat de hoogste baas van het justitiële apparaat in Iran heeft opgedragen de dossiers van de gevangenen opnieuw te bekijken. Volgens Erdbrink is dit besluit het gevolg van aanhoudende druk op met name de rechtsprekende macht in Iran.

Zo waren de publieke executies beduidend minder in trek bij het volk: "Steeds minder mensen kwamen naar de executies toe en na verloop van tijd werden de executies zelfs gebruikt voor protesten. Dit zijn tekenen dat de maatschappij niet meer achter de hele harde straffen voor relatief kleine vergrijpen staat."

Grote kans op strafvermindering

Volgens Erdbrink is de kans groot dat veel gevangen de doodstraf ook daadwerkelijk ontlopen. Deze besluiten zijn onderdeel van een heel lang maatschappelijk proces dat zeker twee en een half jaar heeft geduurd. Het besluit zou om die reden ook niet in verband staan met de rellen eerder deze week.

Wat van belang is, is dat de bevolking de leiders hier tot verandering dwingt. Als het aan de leiders had gelegen was er niets veranderd. Iraanse machthebbers staan niet bekend om het snel veranderen van wetten.

Van galg naar boete

Voorheen kregen Iraniërs al de doodstraf als ze werden gepakt met 30 gram heroïne. Dat is verruimd naar 2 kilo. Met terugwerkende kracht gelden de nieuwe regels ook voor mensen die al zijn veroordeeld. In plaats van de galg zullen deze drugscriminelen lange celstraffen of boetes krijgen.

Mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en Human Rights Watch uiten al jaren stevige kritiek op het doodstrafbeleid in Iran. Het land executeert, op China na, jaarlijks de meeste gevangenen. In 2017 werden meer dan 500 mensen ter dood gebracht, het overgrote deel wegens het bezit van of de handel in drugs.

Luister naar het hele gesprek: