Melkveehouder Alex Datema nieuwe agri-topman Rabobank: 'Toekomst landbouw moet je vanuit breed perspectief bekijken'

Rabobank was op zoek naar iemand die het 'nieuwe verhaal' van landbouw kan vertellen, en daar begon het bij Datema te kriebelen. "De Rabobank is op zoek naar het nieuwe verhaal van de landbouw en concludeert dat het anders moet dan de afgelopen 30, 40 jaar en dat ze daar een bijdrage aan willen leveren. Ze waren op zoek naar iemand die hen daar inhoudelijk bij kan helpen, maar ook bij het uitdragen van dat verhaal. Toen dacht ik, dat is wat ik nu al doe bij BoerenNatuur", maar een podium als dat van de Rabobank, dat leek Datema wel wat.

Visie voor de toekomst van de landbouw

En zo geschiedde: 1 mei treedt Datema aan als nieuwe directeur Food & Agri bij de bank. Datema is altijd op zoek naar de verbinding tussen natuur en landbouw. De Rabobank daarentegen staat meer bekend als belangrijke speler in de industrialisatie van de landbouw. "In de gesprekken die ik gevoerd heb met de Rabobank heb ik het gevoel dat ze zien dat het anders moet de landbouw en dat ze opzoek zijn naar een andere vorm van financieren daarvan."

Volgens Datema ligt de visie op landbouw van de Rabobank erg in lijn met de visie die hij heeft. "Als je kijkt naar de toekomst van de landbouw moet je dat vanuit een heel breed perspectief doen", zegt Datema. "Dat gaat niet alleen meer over voedselproductie, het gaat ook over jouw plek in de maatschappij, de natuur, over landschap. Die dingen samenbrengen, dat is waar de Rabobank ook naar opzoek is."

Kringlooplandbouw

Datema wil niet de focus puur leggen op het innoveren van de landbouw: "We moeten kijken naar de basis van het landbouwsysteem. Ons huidige landbouwsysteem is erop gebaseerd dat wij veel veevoer en kunstmest invoeren van ver weg. Daar doen wij nuttige dingen mee, maar er blijft veel in de vorm van stikstof en fosfaat achter in Nederland wat niet goed benut wordt. Volgens mij zit daar de basis van het probleem."

Volgens Datema is het belangrijk om te kijken of we richting kringlooplandbouw kunnen gaan in Nederland. "Dat betekent dat je jouw bedrijf anders in moet richten", aldus Datema.

Fixatie op groei

Fixatie op groei, wat voorheen sterk met landbouw verbonden was, is er al wel van af, denkt Datema. "Het grote dilemma van de boer is nog wel in het huidige beleid, dat als ik boer wil blijven en inkomen blijven houden, dan is groei eigenlijk nog steeds de enige modus om dat te doen. Alle beleidsinstrumenten die er zijn, die zijn nog steeds zo ingericht dat groei loont. En dat is wel de basis van het probleem."

Landbouwakkoord

Datema zit aan de sectortafel melkveehouderij. Hij is positief over de uitkomst van het akkoord: "Ik denk dat de kans heel groot is dat het akkoord er binnenkort komt. Ik heb het gevoel dat de minister van landbouw snel komt met duidelijkheid en instrumenten om tot een akkoord te komen."