Hoe gevaarlijk zijn nepartikelen? 'De trui vloog in brand'

Eén op de acht Europeanen zegt weleens bewust namaak-artikelen te hebben gekocht, blijkt uit een onderzoek van het Bureau voor Intellectuele Eigendom van de EU. Toch gaat dit niet altijd zonder gevaar. Een luisteraar die anoniem wil blijven vertelt: "Ik ging naar Turkije toe met een vriendin om te genieten van de zon. Zoals bijna elke toerist heb ik aan het eind van de vakantie in een van de vele souvenirwinkels een nep-trui gekocht van het merk Nike. Op het eerste oog was die hetzelfde als de Nike-truien die ik eerder had gekocht."

Ze vervolgt: "Na terugkomst van vakantie kreeg ik last van mijn nek. Mijn ouders zeiden dat het een goed idee was dat ik voor een infraroodlamp zou gaan zitten, zodat het een beetje warm kon worden. Ik had dat toen gedaan en ik had toevallig die trui aan die ik in Turkije had gekocht, maar het bleek een ontzettend synthetische trui te zijn", zegt ze. "Ik zat voor die lamp en ineens vloog die trui in vuur en vlam." Ze probeerde de brand te doven met haar handen. "Ik had dus brandwonden op m’n handen, in m’n nek en een stuk haar was eraf geschroeid."

Er komen woningbranden voor dankzij namaak-producten, legt onderzoeksjournalist Sandra Van den Heuvel uit. "Je ziet veel woningbranden door bijvoorbeeld oververhitte telefoonaccu’s. "Er wordt flink gewaarschuwd voor namaakaccu’s. Bij een namaak telefoonaccu weet je vaak niet waarvan het is gemaakt." Een ander voorbeeld is namaakspeelgoed dat bijvoorbeeld gekocht wordt op AliExpress en spontaan begint te smelten. "Kinderen sabbelen nog wel eens op speelgoed en dat kan dan best gezondheidsproblemen veroorzaken."

Vakantiegangers onwetend

Sharona Dagevos is vaktechnisch coördinator bij de Douane en zegt dat ze regelmatig vakantiegangers tegenkomen uit het buitenland met namaakspullen. Vaak zijn die zich niet bewust van de mogelijke gevaren. "Ze zijn zich niet bewust dat daar gevaarlijke stoffen in kunnen zitten."

Een ander voorbeeld dat Dagevos noemt is illegale nep-alcohol. "Het gaat dan bijvoorbeeld om wodka, whisky of nep-champagne." Rechercheur Ton legt uit dat "in het gunstigste geval je er niet dronken van wordt. Maar in het slechtste geval word je doodziek of erger."

Illegale medicijnen

Uit cijfers die Het Misdaadbureau heeft ontvangen van de Douane blijkt ook dat er ruim 258.000 namaakmedicijnen zijn onderschept met een waarde van zo’n 2 miljoen euro. Dagevos zegt: "Dan moet je vooral denken aan nep-pijnstillers of viagrapillen die worden nagemaakt."

Rechercheur Ton ziet in zijn onderzoeken dat in de sport ook veel illegale supplementen worden verhandeld. "Het probleem ontstaat doordat het wordt aangeboden tegen veel te lage prijzen en op fora waar mensen zonder enige gêne die producten kunnen bestellen." Daarnaast ziet hij ook medicatie van dieren voorbij komen "waar je normaal een recept van de dierenarts voor nodig zou hebben."

In het Erasmus Medisch Centrum hebben ze een spreekuur voor personen met complicaties. Cosmetisch arts Lizenka Adriaanse ziet daar regelmatig mensen langskomen. Negen van de tien keer weten ze volgens haar niet wat ze geïnjecteerd hebben. "Ik heb ook wel eens een casus voorbij zien komen van een dame die haar eigen fillers op internet bestelde. Als ik me het goed herinner was het een Chinese website waarbij je van alles kon bestellen", zegt ze. "Die had er ook een ‘gun’ bijgekocht waarbij je met hoge druk fillers in plaats van met een naaldje met druk in je huid kunt schieten. Dat had diegene bij zichzelf gedaan en dat was toen misgegaan. In mijn vakgebied zie ik dat qua gezichtsbehandelingen, daar zal je niet aan doodgaan, maar je kan er wel verminkt door raken."