Bramen hebben onterecht een negatief imago: 'Stop met bramen bashen!'

"Wat veel mensen niet weten, is dat er in Nederland wel meer dan 200 bramensoorten zijn", zegt Rienk-Jan Bijlsma van Wageningen University blij. "Dé braam bestaat dus niet. Hier in Wageningen op de campus van de universiteit kun je dat mooi zien."

Bijlsma laat voor de deur van zijn kantoor een enorme struik vol met vruchten zien: "Dit is de hartviltbraam. Te herkennen aan de viltige witgrijze structuur aan de onderkant van het blad. Dit is echt een typische soort voor de Gelderse vallei, hij doet het hier ontzettend goed." Er zijn dus veel braamsoorten die specifiek in een bepaald gebied voorkomen.

Oude bramen

Wat bramen ons ook vertellen, is de geschiedenis van ons landschap. Vlak naast de campus in Wageningen is een groenstrook te vinden, die tijdens de ontginning en uitbereiding van de campus met rust is gelaten. Dat kun je zien aan de vuurkambraam en de brede pruimbraam die je hier ziet. Die laatste houdt van kwelwater, en komt dus op vrij specifieke plekken voor. "Omdat hij hier dus bij het landschap hoort, en nooit is weggehaald, kun je dus terug in de tijd kijken door deze braam te bestuderen", zegt Bijlsma.

Stikstof

Dit is nou wel een typische stikstofsoort, zegt Bijlsma, hij wijst naar een braam vlak langs de berm van het fietspad. De bladeren van bramen zijn vaak vijftallig, dat wil zeggen: je hebt 5 bladeren die in een soort kring aan een zijtak verbonden zijn. Bij deze is één daarvan bol. "Daarom heet ie de bolle haarbraam. De bolle haarbraam is wél een soort die van stikstof houdt, en zou dus ook een indicator zijn voor dat het slecht gaat in je gebied. Maar wat ik wil zeggen is dat dat dus lang niet altijd het geval is. Kijk vooral naar welke soort je ziet, want de ene braam is de andere niet."